Opracowała: dr Izabela Grabowska

Zgodnie z upływem czasu, jak każdy narząd, także i oczy zaczynają się starzeć. Już po 40. roku życia mogą się pojawiać zmiany w odbiorze obrazu. Z wiekiem coraz gorzej regeneracji ulega rodopsyna – obecny w pręcikach siatkówki barwnik, dzięki któremu możliwe jest prawidłowe widzenie kolorów. To dzięki niej oko ma zdolność do rejestracji obrazów i odległości przedmiotów oraz przystosowania się do zmierzchu  oraz ciemności.

Obecnie niezwykle istotna – w dobie intensywnej obecności światła niebieskiego w codziennym funkcjonowaniu – jest profilaktyka szybkiego starzenia się narządu wzroku i rozwoju wielu chorób, szczególnie zaćmy. Narażanie oczu na oddziaływanie promieni smartfona, telewizora czy komputera, niestety, nie pomaga w regeneracji rodopsyny. W wielu krajach istnieją zalecenia dotyczące dbałości o wzrok zakładające stosowanie suplementów diety, tj. witaminy A, E, C, czy karotenoidów.

Regenerację rodopsyny przyspieszają antocyjany -  związki należące do polifenoli – silne przeciwutleniacze pełniące funkcję ochronną, wzmacniającą i odżywczą. W profilaktyce chorób oczu i ich szybkiego starzenia się, a w rezultacie stopniowego pogarszania widzenia wielką rolę odgrywają karotenoidy (również należące do grupy polifenole), takiej jak: beta-karoten, luteina, zeaksantyna czy likopen, a także witamina C. W kontekście zdrowych oczu bardzo ważne jest spożywanie zielonych warzyw liściastych, marchwi, dyni, czerwonej papryki, pomidorów i ich przetworów, owoców dzikiej róży, ale i inne cennego źródła antocyjanów, czyli aronii. Bogate w polifenole są również ciemne winogrona, jeżyny, czarne jagody, dereń oraz borówki.

Ciemne jagody aronii często opisywane są jako superowoce. Unikalną cechą aronii jest wysoka zawartość antocyjanin, procyjanidyn, tanin i kwasów chlorogenowych. Te biologicznie czynne związki wykazują aktywność przeciwzapalną, przeciwbakteryjną i przeciwwirusową. Są ważne w profilaktyce zdrowotnej oraz stanowią dietetyczne wsparcie leczenia chorób układu krążenia, chorób neurodegeneracyjnych czy cukrzycy.

Pilotom należy zapewniać żywność bogatą w antyoksydanty, zalecane jest to również często latającym pasażerom. Podczas długiego lotu występują problemy z krążeniem, których typowymi objawami są spuchnięte nogi. W zapobieganiu im pomocne mogą być ćwiczenia, ale też sok z aronii. W czasach zagrożenia bombami atomowymi instytuty wojskowe zalecały pakiety promieniochronne, które zawierały aronię suszoną lub ekstrakt antocyjanów.

Warto uwzględnić aronię w diecie żołnierzy, szczególnie tych obsługujących nowoczesny sprzęt (komputery, radary), gdzie potrzebny jest dobry wzrok i sprawnie pracujący mózg. Sok z aronii powinien być też podawany przy intensywnym wysiłku fizycznym, np. po ćwiczeniach na poligonie.

Antocyjany mogą być niezwykle pomocne szczególnie w wypadku problemów ze wzrokiem wynikających z przepracowania, nadwyrężania i narażania na silne bodźce, w tym zmienność oświetlenia i praca w różnych warunkach. Chronią ponadto naczynia krwionośne oczu i poprawiają krążenie, zapobiegając też powstawaniu miażdżycy naczyń zaopatrujących dno oka.

Piśmiennictwo:

1. Lewandowska A., Aronia – uzdrawiająca moc.”, Wyd. RM, 2024,

2. Wawer I., Eggert P., Hołub B. „ Aronia superowoc”, Wyd. OFI, 2022.

Opracowała: dr Izabela Grabowska

Zgodnie z upływem czasu, jak każdy narząd, także i oczy zaczynają się starzeć. Już po 40. roku życia mogą się pojawiać zmiany w odbiorze obrazu. Z wiekiem coraz gorzej regeneracji ulega rodopsyna – obecny w pręcikach siatkówki barwnik, dzięki któremu możliwe jest prawidłowe widzenie kolorów. To dzięki niej oko ma zdolność do rejestracji obrazów i odległości przedmiotów oraz przystosowania się do zmierzchu  oraz ciemności.

Obecnie niezwykle istotna – w dobie intensywnej obecności światła niebieskiego w codziennym funkcjonowaniu – jest profilaktyka szybkiego starzenia się narządu wzroku i rozwoju wielu chorób, szczególnie zaćmy. Narażanie oczu na oddziaływanie promieni smartfona, telewizora czy komputera, niestety, nie pomaga w regeneracji rodopsyny. W wielu krajach istnieją zalecenia dotyczące dbałości o wzrok zakładające stosowanie suplementów diety, tj. witaminy A, E, C, czy karotenoidów.

Regenerację rodopsyny przyspieszają antocyjany -  związki należące do polifenoli – silne przeciwutleniacze pełniące funkcję ochronną, wzmacniającą i odżywczą. W profilaktyce chorób oczu i ich szybkiego starzenia się, a w rezultacie stopniowego pogarszania widzenia wielką rolę odgrywają karotenoidy (również należące do grupy polifenole), takiej jak: beta-karoten, luteina, zeaksantyna czy likopen, a także witamina C. W kontekście zdrowych oczu bardzo ważne jest spożywanie zielonych warzyw liściastych, marchwi, dyni, czerwonej papryki, pomidorów i ich przetworów, owoców dzikiej róży, ale i inne cennego źródła antocyjanów, czyli aronii. Bogate w polifenole są również ciemne winogrona, jeżyny, czarne jagody, dereń oraz borówki.

Ciemne jagody aronii często opisywane są jako superowoce. Unikalną cechą aronii jest wysoka zawartość antocyjanin, procyjanidyn, tanin i kwasów chlorogenowych. Te biologicznie czynne związki wykazują aktywność przeciwzapalną, przeciwbakteryjną i przeciwwirusową. Są ważne w profilaktyce zdrowotnej oraz stanowią dietetyczne wsparcie leczenia chorób układu krążenia, chorób neurodegeneracyjnych czy cukrzycy.

Pilotom należy zapewniać żywność bogatą w antyoksydanty, zalecane jest to również często latającym pasażerom. Podczas długiego lotu występują problemy z krążeniem, których typowymi objawami są spuchnięte nogi. W zapobieganiu im pomocne mogą być ćwiczenia, ale też sok z aronii. W czasach zagrożenia bombami atomowymi instytuty wojskowe zalecały pakiety promieniochronne, które zawierały aronię suszoną lub ekstrakt antocyjanów.

Warto uwzględnić aronię w diecie żołnierzy, szczególnie tych obsługujących nowoczesny sprzęt (komputery, radary), gdzie potrzebny jest dobry wzrok i sprawnie pracujący mózg. Sok z aronii powinien być też podawany przy intensywnym wysiłku fizycznym, np. po ćwiczeniach na poligonie.

Antocyjany mogą być niezwykle pomocne szczególnie w wypadku problemów ze wzrokiem wynikających z przepracowania, nadwyrężania i narażania na silne bodźce, w tym zmienność oświetlenia i praca w różnych warunkach. Chronią ponadto naczynia krwionośne oczu i poprawiają krążenie, zapobiegając też powstawaniu miażdżycy naczyń zaopatrujących dno oka.

Piśmiennictwo:

1. Lewandowska A., Aronia – uzdrawiająca moc.”, Wyd. RM, 2024,

2. Wawer I., Eggert P., Hołub B. „ Aronia superowoc”, Wyd. OFI, 2022.