
Jak się odżywiać przy ADHD?
Opracowała Dominika Frankowska, studentka kierunku Dietetyka
Dieta może odgrywać kluczową rolę w zarządzaniu objawami ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder), co potwierdzają liczne badania. Odpowiednio zbilansowane pożywienie, bogate w określone składniki odżywcze, może pomóc w redukcji objawów nadpobudliwości i problemów z koncentracją u dzieci i dorosłych z ADHD.
Jednym z najważniejszych aspektów diety przy ADHD jest spożycie owoców i warzyw. Badania wykazują, że dzieci, które konsumują większe ilości owoców i warzyw, mają mniej nasilone objawy nieuwagi. Warzywa i owoce są bogate w witaminy, minerały oraz antyoksydanty, które są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania mózgu i produkcji neuroprzekaźników. Dieta bogata w te produkty może wpływać na poprawę koncentracji i zmniejszenie nadpobudliwości.
Kolejnym istotnym elementem jest spożycie kwasów tłuszczowych omega-3, które są niezbędne dla zdrowia mózgu (wpływają na budowę i funkcjonowanie błon komórkowych układu nerwowego). Kwasy omega-3, obecne w tłustych rybach, takich jak łosoś, makrela czy sardynki, a także w orzechach włoskich i siemieniu lnianym mogą łagodzić objawy ADHD, poprawiając neurotransmisję serotoniny i dopaminy, a także mają potencjalne działanie na zmniejszenie stresu oksydacyjnego. Badania wykazują, że dzieci z ADHD, które zwiększyły spożycie kwasów omega-3, miały lepsze wyniki w testach oceniających uwagę i koncentrację.
Unikanie produktów wysoko przetworzonych, bogatych w cukry i sztuczne dodatki, jest również kluczowe. Badania sugerują, że takie produkty mogą nasilać objawy ADHD, zwłaszcza gdy są spożywane w nadmiarze. Dieta bogata w węglowodany może prowadzić do nagłych skoków poziomu glukozy we krwi, co może negatywnie wpływać na zachowanie i nasilać objawy nadpobudliwości.
Do kluczowych składników w żywieniu osób z ADHD możemy również zaliczyć:
- Cynk - Jest to kofaktor enzymów metabolizujących neuroprzekaźniki, a jego niedobory mogą nasilać nadpobudliwość i impulsywność. Duże ilości cynku znajdziemy w takich pokarmach jak: jaja, wątróbka, pestki dyni, fasola
- Żelazo - Wspomaga produkcję dopaminy i noradrenaliny. Niedobory żelaza mogą prowadzić do zaburzeń koncentracji i zachowania. Możemy je znaleźć m.in. w: żółtkach jaj, wątróbce, soi, grochu a także w szpinaku.
Najbardziej polecana dieta w tym schorzeniu, to dieta śródziemnomorska, która charakteryzuje się wysokim spożyciem warzyw, owoców, orzechów, roślin strączkowych, oliwy z oliwek i pełnoziarnistych produktów zbożowych. Zawiera umiarkowane ilości ryb i drobiu, a czerwone mięso jest spożywane rzadko. Dzięki bogactwu przeciwutleniaczy, nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 oraz błonnika, dieta ta wspiera zdrowie serca i mózgu, a także pomaga w łagodzeniu objawów różnych schorzeń, w tym ADHD.
Źródła:
- Heilskov Rytter, M. J., Andersen, L. B. B., Houmann, T., Bilenberg, N., Hvolby, A., Mølgaard, C., … Lauritzen, L. (2015). Diet in the treatment of ADHD in children—A systematic review of the literature. Nordic Journal of Psychiatry, 69(1), 1–18. https://doi.org/10.3109/08039488.2014.921933; M. Szcześniak, B. Grimling, J. Meler, Cynk - pierwiastek zdrowia, "Farmacja Polska" 2014, nr 70, s. 363-366.;
- Ríos-Hernández A, Alda JA, Farran-Codina A, Ferreira-García E, Izquierdo-Pulido M. The Mediterranean Diet and ADHD in Children and Adolescents. Pediatrics. 2017;139(2):e20162027.;
- Johnstone, J. M., Hatsu, I., Tost, G., Srikanth, P., Eiterman, L. P., Bruton, A. M., … & Arnold, L. E. (2022). Micronutrients for attention-deficit/hyperactivity disorder in youths: A placebo-controlled randomized clinical trial. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 61(5), 647-661.