Kontuzja – rodzaje, profilaktyka i leczenie
Opracowała: mgr Adrianna Warachowska
Najczęściej spotykaną kontuzją układu ruchu jest naciągnięcie mięśnia. Może wystąpić nagle z towarzyszącym dużym bólem. Może pojawić się obrzęk w miejscu urazu, zasinienie. Z reguły powstaje po przeciążeniu mięśnia lub grupy mięśni w przypadkach braku wcześniejszego przygotowania do podjęcia wysiłku fizycznego.
WAŻNE: przygotowanie do wysiłku czyli rozgrzewka. Po miesiącach bezruchu i nierobienia niczego, nawet najmniejszy wysiłek typu jogging, wspinanie, skok może doprowadzić do naciągnięcia mięśnia. Włókna mięśniowe ulegają uszkodzeniu, ale nie powodują większego spustoszenia w tkance. Przy takiej kontuzji dość szybko następuje regeneracja tkanki mięśniowej i jej powrót do sprawności.
Gorzej jeśli nastąpi drugi rodzaj kontuzji – naderwanie mięśnia. Mówimy o naderwaniu, jeśli znacznie więcej włókien zostało uszkodzonych. W takim przypadku nie będziemy w stanie wykonywać skomplikowanych ruchów. Oczywiście znacznie dłużej potrzebujemy na rekonwalescencję mięśnia.
W obu przypadkach działanie lecznicze będzie polegało na schłodzeniu chorego miejsca – okład coldpack poradzi sobie ze zmniejszeniem obrzęku, podziała p/bólowo. Jeśli ból oraz obrzęk znacznie się zmniejszy to po upływie doby można spróbować ciepłego okładu – warmpack. Istnieją maści, których zastosowanie powinno pomóc np. żel chłodzący w sprayu. Wspomagamy leczenie również preparatami z arniką lekarską, której działanie jest nieocenione w walce z obrzękiem i siniakiem. Przez kilka dni rezygnujemy z aktywności fizycznej, aby pomóc mięśniom się zregenerować i zminimalizować ryzyko powtórnego urazu.
WAŻNE: regularne ćwiczenia fizyczne rozciągające i wzmacniające.
Układ ruchu funkcjonujący prawidłowo i ekonomicznie pozostaje w równowadze. Wiele czynników zewnętrznych tą równowagę zaburza. Codzienne patologiczne zachowania i nawyki tj. nieprawidłowe dźwiganie ciężkich przedmiotów, wielogodzinne siedzenie przy komputerze, długotrwałe prowadzenie auta w złym ustawieniu fotela, przebywanie w jednej pozycji przez dłuższy okres czasu to wszystko zaburza równowagę statyczną i mięśniową. Równie szkodliwe będzie siedzenie z założoną nogą na nogę, siedzenie na kości ogonowej, pokonywanie siły grawitacji w pozycjach niefizjologicznych i wymuszonych. Dodatkowe obciążenia układu ruchu mogą wypływać z bocznego skrzywienia kręgosłupa i patologii miednicy, kończyn dolnych.
W profilaktyce dysfunkcji narządu ruchu wykorzystujmy prawidłowy wzorzec do siedzenia w pracy, sen w naturalnych ułożeniach ciała, ruch na powietrzu oraz zmniejszenie poziomu stresu. Składowe narządu ruchu – mięśnie, powięzi, więzadła i stawy są bezpośrednim odbiornikiem przeciążeń fizycznych i złych emocji. Napięcie mięśni musi być utrzymane w fizjologii. Jeśli napina się grupa zginaczy to rozluźnia się grupa prostowników np. zgięcie i wyprost kolana. W tym ruchu koordynują się te dwie grupy mięśni a brak naprzemiennej pracy spowoduje objaw zaburzenia nerwowo-mięśniowego.
WAŻNE: Pamiętajmy o umiejętnym korzystaniu z fizjologicznych dobrodziejstw jakie daje nam aktywność fizyczna ( sport, rekreacja, joga, fitness, siłownia, aktywny wypoczynek na świeżym powietrzu ).