Opracowała: dr Paulina Baran

Likopen, bo o nim mowa, to naturalny związek roślinny (karotenoid), który nadaje czerwono-pomarańczową barwę niektórym warzywom i owocom. Możemy go znaleźć przede wszystkim w pomidorach (i produktach pomidorowych, takich jak ketchup czy sos pomidorowy), ale również w arbuzach, czerwonych i różowych grejpfrutach, papai i marchewce.

Likopen znany jest ze swoich właściwości prozdrowotnych. Związek ten działa silnie przeciwutleniająco i chroni komórki przed uszkodzeniami, wspiera zdrowie układu sercowo-naczyniowego, może chronić przed niektórymi rodzajami nowotworów, np. prostaty, ma właściwości przeciwzapalne, chroni skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV. Wygląda jednak na to, że to nie koniec jego zalet!

Najnowsze badania, których wyniki opublikowano na łamach czasopisma Food Science & Nutrition, dowodzą, że likopen może mieć także działanie przeciwdepresyjne.

Zespół chińskich naukowców przeprowadził badania eksperymentalne z wykorzystaniem modelu zwierzęcego. Jako model badawczy posłużyły myszy laboratoryjne, których początkowo poddawano przewlekłemu stresowi społecznemu i poprzez to wywoływano objawy podobne do depresji, a następnie części z nich podawano likopen i obserwowano zachodzące zmiany.

I co się okazało?

Otóż podawanie likopenu złagodziło objawy depresyjne u badanych myszy. Ponadto zaobserwowano, że substancja ta przyczyniła się do naprawy uszkodzeń w hipokampie, czyli w tej części mózgu, która odpowiada m.in. za pamięć i procesy emocjonalne. Co więcej, zauważono, że likopen wpłynął na zwiększenie produkcji białka BDNF, które jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania mózgu.

Choć badania eksperymentalne przeprowadzono póki co na modelu zwierzęcym, ich wyniki wydają się być obiecujące, ponieważ pokazują, że likopen mógłby być w przyszłości wykorzystywany jako naturalny lek przeciwdepresyjny i alternatywa dla obecnie stosowanych preparatów. Konieczne są jednak dalsze badania, zwłaszcza na ludziach, aby móc to potwierdzić. Poczekajmy zatem na kolejne doniesienia w tej sprawie.

Tymczasem, pamiętajmy o licznych i już udowodnionych właściwościach zdrowotnych likopenu i sięgajmy po warzywa i owoce, które są jego źródłem. Warto przy tym wiedzieć, że likopen jest lepiej przyswajany przez organizm, gdy warzywa i owoce są przetworzone i poddane obróbce termicznej, np. gotowane, i spożywane z niewielką ilością tłuszczu. Dlatego też, przykładowo, sos pomidorowy z dodatkiem oliwy z oliwek będzie lepszym źródłem likopenu niż surowy pomidor.

Źródła:

[1] Xu, H., Wang, Y., Geng, D. et al. (2025). Lycopene Alleviates Depression-Like Behavior in Chronic Social Defeat Stress-Induced Mice by Promoting Synaptic Plasticity via the BDNF–TrkB Pathway. Food Science & Nutrition 13(1): e70003. https://doi.org/10.1002/fsn3.70003

[2] https://scitechdaily.com/new-research-reveals-how-lycopene-revitalizes-brain-health-and-fights-depression/

Opracowała: dr Paulina Baran

Likopen, bo o nim mowa, to naturalny związek roślinny (karotenoid), który nadaje czerwono-pomarańczową barwę niektórym warzywom i owocom. Możemy go znaleźć przede wszystkim w pomidorach (i produktach pomidorowych, takich jak ketchup czy sos pomidorowy), ale również w arbuzach, czerwonych i różowych grejpfrutach, papai i marchewce.

Likopen znany jest ze swoich właściwości prozdrowotnych. Związek ten działa silnie przeciwutleniająco i chroni komórki przed uszkodzeniami, wspiera zdrowie układu sercowo-naczyniowego, może chronić przed niektórymi rodzajami nowotworów, np. prostaty, ma właściwości przeciwzapalne, chroni skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV. Wygląda jednak na to, że to nie koniec jego zalet!

Najnowsze badania, których wyniki opublikowano na łamach czasopisma Food Science & Nutrition, dowodzą, że likopen może mieć także działanie przeciwdepresyjne.

Zespół chińskich naukowców przeprowadził badania eksperymentalne z wykorzystaniem modelu zwierzęcego. Jako model badawczy posłużyły myszy laboratoryjne, których początkowo poddawano przewlekłemu stresowi społecznemu i poprzez to wywoływano objawy podobne do depresji, a następnie części z nich podawano likopen i obserwowano zachodzące zmiany.

I co się okazało?

Otóż podawanie likopenu złagodziło objawy depresyjne u badanych myszy. Ponadto zaobserwowano, że substancja ta przyczyniła się do naprawy uszkodzeń w hipokampie, czyli w tej części mózgu, która odpowiada m.in. za pamięć i procesy emocjonalne. Co więcej, zauważono, że likopen wpłynął na zwiększenie produkcji białka BDNF, które jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania mózgu.

Choć badania eksperymentalne przeprowadzono póki co na modelu zwierzęcym, ich wyniki wydają się być obiecujące, ponieważ pokazują, że likopen mógłby być w przyszłości wykorzystywany jako naturalny lek przeciwdepresyjny i alternatywa dla obecnie stosowanych preparatów. Konieczne są jednak dalsze badania, zwłaszcza na ludziach, aby móc to potwierdzić. Poczekajmy zatem na kolejne doniesienia w tej sprawie.

Tymczasem, pamiętajmy o licznych i już udowodnionych właściwościach zdrowotnych likopenu i sięgajmy po warzywa i owoce, które są jego źródłem. Warto przy tym wiedzieć, że likopen jest lepiej przyswajany przez organizm, gdy warzywa i owoce są przetworzone i poddane obróbce termicznej, np. gotowane, i spożywane z niewielką ilością tłuszczu. Dlatego też, przykładowo, sos pomidorowy z dodatkiem oliwy z oliwek będzie lepszym źródłem likopenu niż surowy pomidor.

Źródła:

[1] Xu, H., Wang, Y., Geng, D. et al. (2025). Lycopene Alleviates Depression-Like Behavior in Chronic Social Defeat Stress-Induced Mice by Promoting Synaptic Plasticity via the BDNF–TrkB Pathway. Food Science & Nutrition 13(1): e70003. https://doi.org/10.1002/fsn3.70003

[2] https://scitechdaily.com/new-research-reveals-how-lycopene-revitalizes-brain-health-and-fights-depression/