Opracowała: dr Paulina Baran

Techniki relaksacyjne, takie jak joga, medytacja czy ćwiczenia oddechowe mogą skutecznie obniżać ciśnienie tętnicze krwi u osób z nadciśnieniem, choć głównie w perspektywie krótkoterminowej – tak wynika z najnowszego przeglądu badań opublikowanego na łamach czasopisma BMJ Medicine.

Badacze przeanalizowali 182 badania, z czego 166 dotyczyło osób z nadciśnieniem, natomiast 16 osób ze stanem przednadciśnieniowym. Stosując zaawansowane metody statystyczne, porównywali skuteczność różnych technik relaksacyjnych. I co się okazało?

Wykazano, że w krótkim okresie czasu, tj. do 3 miesięcy, większość technik relaksacyjnych przynosi umiarkowane korzyści w obniżaniu ciśnienia krwi u osób z nadciśnieniem, tj. zmniejszając jego wartość średnio o około 9-10 mm Hg w porównaniu z brakiem interwencji. I tak najskuteczniejsze okazały się:

• Praktyki mindfulness (obniżenie ciśnieni skurczowego o około 9,9 mm Hg)
• Psychoterapia (obniżenie o około 9,8 mm Hg)
• Medytacyjny ruch, taki jak joga i tai chi (obniżenie o około 9,6 mm Hg)
• Medytacja (obniżenie o około 7,7 mm Hg)
• Progresywna relaksacja mięśni (obniżenie o około 7,5 mm Hg)

Choć wyniki te brzmią obiecująco, naukowcy podkreślają jednak, że jakość wielu spośród analizowanych przez nich badań była niska, a efekty długoterminowe stosowania technik relaksacyjnych nieznane, bowiem niewiele badań śledziło pacjentów przez okres dłuższy niż 3 miesiące.

Podsumowując, dla osób z nadciśnieniem, które jest chorobą przewlekłą dotykającą co trzecią osobę dorosłą, przedstawione wyniki oznaczają, że techniki relaksacyjne mogą być pomocnym uzupełnieniem terapii, natomiast w żadnym wypadku nie zastępują długoterminowego leczenia.

Badacze zwracają uwagę, że potrzeba jest prowadzenia więcej badań, które pozwolą odpowiedzieć na pytanie, czy korzyści z relaksacji dla normalizacji ciśnienia krwi utrzymują się w dłuższej perspektywie czasowej i czy pacjenci kontynuują praktyki relaksacyjne wystarczająco długo.

Źródła:

[1] Webster KE, Halicka M, Bowater RJ et al. Effectiveness of stress management and relaxation interventions for management of hypertension and prehypertension: systematic review and network meta-analysis. BMJ Medicine. 2025; 4:e001098. DOI: 10.1136/bmjmed-2024-001098

[2] https://scitechdaily.com/quick-calm-short-relief-how-relaxation-briefly-lowers-blood-pressure/

Opracowała: dr Paulina Baran

Techniki relaksacyjne, takie jak joga, medytacja czy ćwiczenia oddechowe mogą skutecznie obniżać ciśnienie tętnicze krwi u osób z nadciśnieniem, choć głównie w perspektywie krótkoterminowej – tak wynika z najnowszego przeglądu badań opublikowanego na łamach czasopisma BMJ Medicine.

Badacze przeanalizowali 182 badania, z czego 166 dotyczyło osób z nadciśnieniem, natomiast 16 osób ze stanem przednadciśnieniowym. Stosując zaawansowane metody statystyczne, porównywali skuteczność różnych technik relaksacyjnych. I co się okazało?

Wykazano, że w krótkim okresie czasu, tj. do 3 miesięcy, większość technik relaksacyjnych przynosi umiarkowane korzyści w obniżaniu ciśnienia krwi u osób z nadciśnieniem, tj. zmniejszając jego wartość średnio o około 9-10 mm Hg w porównaniu z brakiem interwencji. I tak najskuteczniejsze okazały się:

• Praktyki mindfulness (obniżenie ciśnieni skurczowego o około 9,9 mm Hg)
• Psychoterapia (obniżenie o około 9,8 mm Hg)
• Medytacyjny ruch, taki jak joga i tai chi (obniżenie o około 9,6 mm Hg)
• Medytacja (obniżenie o około 7,7 mm Hg)
• Progresywna relaksacja mięśni (obniżenie o około 7,5 mm Hg)

Choć wyniki te brzmią obiecująco, naukowcy podkreślają jednak, że jakość wielu spośród analizowanych przez nich badań była niska, a efekty długoterminowe stosowania technik relaksacyjnych nieznane, bowiem niewiele badań śledziło pacjentów przez okres dłuższy niż 3 miesiące.

Podsumowując, dla osób z nadciśnieniem, które jest chorobą przewlekłą dotykającą co trzecią osobę dorosłą, przedstawione wyniki oznaczają, że techniki relaksacyjne mogą być pomocnym uzupełnieniem terapii, natomiast w żadnym wypadku nie zastępują długoterminowego leczenia.

Badacze zwracają uwagę, że potrzeba jest prowadzenia więcej badań, które pozwolą odpowiedzieć na pytanie, czy korzyści z relaksacji dla normalizacji ciśnienia krwi utrzymują się w dłuższej perspektywie czasowej i czy pacjenci kontynuują praktyki relaksacyjne wystarczająco długo.

Źródła:

[1] Webster KE, Halicka M, Bowater RJ et al. Effectiveness of stress management and relaxation interventions for management of hypertension and prehypertension: systematic review and network meta-analysis. BMJ Medicine. 2025; 4:e001098. DOI: 10.1136/bmjmed-2024-001098

[2] https://scitechdaily.com/quick-calm-short-relief-how-relaxation-briefly-lowers-blood-pressure/