Szanowny Kliencie

Tekst

Polityka prywatności Akceptuję

Czy aktywność fizyczna wpływa na nasz mózg?

Opracował: dr Marcin Kopka

Szacuje się, że w 2050 roku populacja ludzi powyżej 60 roku życia osiągnie ponad 2 biliony. Chcieliby oni wszyscy jak najdłużej pozostać sprawni poznawczo. Zmiany fizjologiczne związane ze starzeniem się mózgu są złożone oraz osobniczo różne. Mając na uwadze ograniczenia dostępnych obecnie metod leczenia farmakologicznego otępienia bardzo ważne staje się zapobieganie ich występowaniu. Ćwiczenia fizyczne mogą wpływać korzystnie na funkcje poznawcze mózgu związane z koncentracją, planowaniem oraz pamięcią. Dotychczas opublikowano w literaturze opublikowano wyniki ponad 1000 badań klinicznych, 174 przeglądów literatury oraz ponad 50 meta-analiz, których celem byłaby ocena wpływu ćwiczeń fizycznych na funkcje poznawcze. Celem pracy opublikowanej na łamach czasopisma Neurology Clinical Practice była podsumowanie dostępnych danych.

Ostatecznie z 4612 badań opublikowanych do grudnia 2016 roku autorzy pracy analizowali wyniki 98 randomizowanych badań kontrolowanych. Uczestniczyło w nich łącznie 11061 osób z czego większość stanowiły kobiety (67,5 %). Średnia wieku badanych wynosiła 73 lata. Badani ćwiczyli średnio trzy razy w tygodniu, godzinę dziennie, czyli w ciągu 25 tygodnii średnio 60 godzin. Najważniejszym czynnikiem wpływającym na funkcje poznawcze okazał się łączy czas trwania interwencji. We wszystkich analizowanych badaniach, w których nie wykazano wpływu łączny czas trwania ćwiczeń fizycznych nie przekraczał 52 godzin.

Zarówno towarzystwa kardiologiczne jak i medycyny sportowej (American Heart Association i American College of Sports Medicine) zalecają co najmniej 150 minut umiarkowanego wysiłku lub 75 minut intensywnego wysiłku tygodniowo dla poprawy kondycji fizycznej. W omawianej pracy nie wykazano związku między ilością ćwiczeń w tygodniu, a poprawą funkcji poznawczych u badanych. Jak sugerują do osiągnięcia korzyści poznawczych może być konieczna długotrwała ekspozycja.

W około połowie analizowanych badań wykonywano tylko ćwiczenia aeorobowe (od 60 % do 80 % wartości maksymalnego tętna), a w innych również oporowe. Jak zaznaczają autorzy pracy nie oznacza to, że w/w ćwiczenia są skuteczniejsze od pozostałych, ale dotychczas najczęściej były stosowane. Wydaje się, że z perspektywy klinicznej ważna może być różnorodność ćwiczeń. Może wpływać to korzystnie na różne szlaki neuronalne (poprawę plastyczności hipokampa). Chociaż nie wszyscy badani mają wystarczającą wydolność sercowo-naczyniową to mogą nadal odnosić korzyści z wykonywania ćwiczeń o mniejszej intensywności.

W literaturze sugeruje się, że ćwiczenia fizyczne mogą mieć działanie ochronne przez zmianami neurodegeneracyjnymi. Autorzy pracy podkreślają, że dla odniesienia korzyści poznawczych sprzyjać może ograniczenie siedzącego trybu życia, który prowadziła większość z osób uczestniczących w badaniach (prawie 60 %). Omawiane badanie poszerza wiedzę i potwierdza przydatność ćwiczeń fizycznych w celu poprawy funkcji poznawczych osób szczególnie w starszym wieku.

Reasumując ćwiczenia fizyczne powyżej 52 godzin (w ciągu 25 tygodnii) wpływają korzystnie na poprawę funkcji poznawczych.

Ćwicz codziennie w każdym wieku w każdym wieku, nie tylko dla serca ale i mózgu.

Piśmiennictwo:

  1. Exercise for cognitive brain health in aging: A systematic review for an evaluation of dose. Gomes-Osman J, Cabral DF, Morris TP, McInerney K, Cahalin LP, Rundek T, Oliveira A, Pascual-Leone A. Neurol Clin Pract. 2018 Jun;8(3):257-265
  2. http://cp.neurology.org/content/8/3/257

Galeria zdjęć