Bio czyli jakie?
Opracowała: mgr Izabela Wójcik
Obecnie niemal w każdym sklepie możemy spotkać żywność oznakowaną jako bio, eko, organic etc. Zwykle cechuje się ona dużo wyższą ceną w porównaniu do tradycyjnych produktów. Czy jednak zawsze jakość idzie w parze z ceną? Kiedy produkt jest bio?
Jakie warunki musi spełnić produkt aby otrzymać określenie eko?
Na początek warto wyjaśnić, że bio, eko i organic to pojęcia tożsame i oznaczają tyle co ekologiczny. Każdy produkt z takim napisem powinien otrzymać odpowiedni certyfikat wydawany przez Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Wówczas produkt zostaje dodatkowo oznaczony zielonym listkiem z dwunastu gwiazdek, a jednostka certyfikująca raz na rok weryfikuje spełnianie norm i stosowanie się do przepisów przez producenta.
Zgodnie z rozporządzeniem nr 834/2018 miano produktu ekologicznego otrzymuje produkt pochodzący z produkcji ekologicznej, czyli takiej, w której:
- szanuje się naturalne cykle i systemy
- utrzymuje się i polepsza stan gleb, powietrza, wody, zdrowie roślin i zwierząt oraz równowagę między nimi
- chroni się elementy naturalnego krajobrazu
- w odpowiedzialny sposób korzysta się z energii i zasobów naturalnych
- zapewnia się integralność produkcji ekologicznej na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności oraz paszy
- wyklucza się klonowanie zwierząt, sztuczny chów oraz promieniowanie jonizujące
- zapewnia się dobrostan zwierząt, uwzględniając potrzeby danego gatunku.
Celem produkcji ekologicznej jest:
- ochrona środowiska i klimatu
- utrzymywanie żyzności gleby
- zaspokajanie potrzeb behawioralnych zwierząt
- zachęcanie do stosowania krótkich łańcuchów dostaw i produkcji lokalnej
- wspieranie rozwoju ekologicznej hodowli roślin.
Produkt ekologiczny to taki, w którym do minimum ograniczono stosowanie dodatków do żywności, składników nieekologicznych i substancji pomocniczych w przetwórstwie. Ponadto wykluczono substancje mogące wprowadzić w błąd co do prawdziwej natury produktu oraz zakazano stosowania GMO pod jakąkolwiek postacią. Niestety eko nie oznacza „bez konserwantów”. W ekożywności dopuszczalne jest użycie do 5% substancji dodatkowych (bioproducenci mają do wyboru 48 dodatków do żywności, natomiast producenci konwencjonalni aż 316).
Dlaczego produkty ekologiczne są zwykle drogie?
Odstąpienie od stosowania herbicydów i pestycydów oznacza konieczność ręcznego pielenia roślin, co z kolei oznacza potrzebę zatrudnienia pracowników. Ponadto dochodzi marża narzucana przez miejscowe sklepiki ekologiczne. Dobrym wyjściem z tej sytuacji jest kupowanie produktów bezpośrednio od rolnika. Jest ku temu coraz więcej możliwości – np. ekobazary organizowane w wielu miastach czy zakup produktów za pośrednictwem sklepów internetowych. Jeśli mamy zaprzyjaźnionego i zaufanego rolnika za sąsiada, który hoduje kury i uprawia warzywa, to warto od czasu do czasu zajrzeć do niego po zdrowe i smacznego produkty naturalne, mimo że prawdopodobnie nie będą one miały certyfikatów unijnych.
Charakterystyka produktu ekologicznego:
- w min. 95% wyprodukowany jest metodami ekologicznymi
- jest oznakowany symbolem unijnego certyfikatu – zielony liść z 12 gwiazdek
- ma krótką datę przydatności do spożycia
- jest droższy i najczęściej brzydszy od konwencjonalnego odpowiednika
- jest smaczniejszy
- ma więcej wartości odżywczych.