Opracowała: dr Paulina Baran

Najnowsze odkrycia naukowców wskazują, że nie wszystkie tłuszcze stosowane w przetwórstwie żywności negatywnie wpływają na nasze zdrowie. Badania przeprowadzone przez brytyjskich i holenderskich naukowców dostarczają ciekawych i być może też zaskakujących wyników.

O czym mowa?

Tłuszcze interesteryfikowane to specjalnie przetworzone tłuszcze roślinne, które producenci żywności stosują jako bezpieczniejszą alternatywę dla szkodliwych tłuszczów trans i tłuszczów zwierzęcych. Znajdziemy je w margarynach, wyrobach cukierniczych, ciastkach i wielu innych produktach spożywczych. Powstają one z olejów palmowych (bogaty w kwas palmitynowy) lub innych olejów roślinnych (bogate w kwas stearynowy).

Co zbadano?

Zespół naukowców z King’s College London i Uniwersytetu w Maastricht przeprowadził 12-tygodniowe badanie z udziałem 47 zdrowych osób dorosłych. Uczestnicy spożywali przez okres 6 tygodni takie produkty spożywcze jak muffiny i pasty do smarowania, które zawierały tłuszcze bogate w kwas palmitynowy, a następnie, po 4-tygodniowej przerwie,  przez okres kolejnych 6 tygodni produkty z tłuszczami bogatymi w kwas stearynowy (lub w odwrotnej kolejności). Tłuszcze te stanowiły około 10% dziennego zapotrzebowania energetycznego, co odpowiada realnym ilościom spożywanym w codziennej diecie.

Co się okazało?

Wyniki okazały się być uspokajające dla konsumentów, bowiem u uczestników stwierdzono:

• Brak negatywnego wpływu na poziom cholesterolu - stosunek cholesterolu całkowitego do HDL, czyli tzw. „dobrego” cholesterolu, pozostał bez zmian
• Stabilny poziom trójglicerydów we krwi
• Niezmienioną wrażliwość na insulinę i funkcjonowanie naczyń krwionośnych
• Brak wzrostu stanów zapalnych czy odkładania tłuszczu w wątrobie

Co to oznacza dla nas?

Badanie to pokazuje, że nie każde przetwarzanie żywności jest szkodliwe. Technologia interesteryfikacji pozwala producentom tworzyć bezpieczniejsze tłuszcze stałe, eliminując jednocześnie niebezpieczne tłuszcze trans i redukując zawartość tłuszczów nasyconych w produktach. W świetle przedstawionych badań okazuje się, że tłuszcze interesteryfikowane spożywane w normalnych ilościach nie zwiększają krótkoterminowego ryzyka chorób serca.

Jednocześnie, należy pamiętać o ograniczeniach tego badania, tzn. niewielkiej badanej próbie oraz czasie trwania eksperymentu, który choć był wystarczająco długi, aby móc zaobserwować potencjalne zmiany w poziomie cholesterolu uczestników, niekoniecznie wystarczający, aby ocenić skutki długoterminowe spożywania tych tłuszczów. Potrzeba jest zatem prowadzenia dalszych badań.

Podsumowując, należy zauważyć, że współczesne technologie przetwarzania żywności mogą przynosić korzyści zdrowotne, zastępując szkodliwe składniki bezpieczniejszymi alternatywami. Natomiast, kluczem zawsze pozostaje umiar i zrównoważona dieta. I o tym należy pamiętać.

Źródła:

[1] Hall, W. L., Wood, E., Joris, P. J. et al. (2025). The effects of consumption of interesterified fats rich in palmitic acid compared with stearic acid on intermediary markers of cardiometabolic disease risk: A randomized controlled trial in healthy adults. The American Journal of Clinical Nutrition. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.ajcnut.2025.09.025

[2] https://scitechdaily.com/new-study-challenges-common-beliefs-about-unhealthy-processed-fats/

Opracowała: dr Paulina Baran

Najnowsze odkrycia naukowców wskazują, że nie wszystkie tłuszcze stosowane w przetwórstwie żywności negatywnie wpływają na nasze zdrowie. Badania przeprowadzone przez brytyjskich i holenderskich naukowców dostarczają ciekawych i być może też zaskakujących wyników.

O czym mowa?

Tłuszcze interesteryfikowane to specjalnie przetworzone tłuszcze roślinne, które producenci żywności stosują jako bezpieczniejszą alternatywę dla szkodliwych tłuszczów trans i tłuszczów zwierzęcych. Znajdziemy je w margarynach, wyrobach cukierniczych, ciastkach i wielu innych produktach spożywczych. Powstają one z olejów palmowych (bogaty w kwas palmitynowy) lub innych olejów roślinnych (bogate w kwas stearynowy).

Co zbadano?

Zespół naukowców z King’s College London i Uniwersytetu w Maastricht przeprowadził 12-tygodniowe badanie z udziałem 47 zdrowych osób dorosłych. Uczestnicy spożywali przez okres 6 tygodni takie produkty spożywcze jak muffiny i pasty do smarowania, które zawierały tłuszcze bogate w kwas palmitynowy, a następnie, po 4-tygodniowej przerwie,  przez okres kolejnych 6 tygodni produkty z tłuszczami bogatymi w kwas stearynowy (lub w odwrotnej kolejności). Tłuszcze te stanowiły około 10% dziennego zapotrzebowania energetycznego, co odpowiada realnym ilościom spożywanym w codziennej diecie.

Co się okazało?

Wyniki okazały się być uspokajające dla konsumentów, bowiem u uczestników stwierdzono:

• Brak negatywnego wpływu na poziom cholesterolu - stosunek cholesterolu całkowitego do HDL, czyli tzw. „dobrego” cholesterolu, pozostał bez zmian
• Stabilny poziom trójglicerydów we krwi
• Niezmienioną wrażliwość na insulinę i funkcjonowanie naczyń krwionośnych
• Brak wzrostu stanów zapalnych czy odkładania tłuszczu w wątrobie

Co to oznacza dla nas?

Badanie to pokazuje, że nie każde przetwarzanie żywności jest szkodliwe. Technologia interesteryfikacji pozwala producentom tworzyć bezpieczniejsze tłuszcze stałe, eliminując jednocześnie niebezpieczne tłuszcze trans i redukując zawartość tłuszczów nasyconych w produktach. W świetle przedstawionych badań okazuje się, że tłuszcze interesteryfikowane spożywane w normalnych ilościach nie zwiększają krótkoterminowego ryzyka chorób serca.

Jednocześnie, należy pamiętać o ograniczeniach tego badania, tzn. niewielkiej badanej próbie oraz czasie trwania eksperymentu, który choć był wystarczająco długi, aby móc zaobserwować potencjalne zmiany w poziomie cholesterolu uczestników, niekoniecznie wystarczający, aby ocenić skutki długoterminowe spożywania tych tłuszczów. Potrzeba jest zatem prowadzenia dalszych badań.

Podsumowując, należy zauważyć, że współczesne technologie przetwarzania żywności mogą przynosić korzyści zdrowotne, zastępując szkodliwe składniki bezpieczniejszymi alternatywami. Natomiast, kluczem zawsze pozostaje umiar i zrównoważona dieta. I o tym należy pamiętać.

Źródła:

[1] Hall, W. L., Wood, E., Joris, P. J. et al. (2025). The effects of consumption of interesterified fats rich in palmitic acid compared with stearic acid on intermediary markers of cardiometabolic disease risk: A randomized controlled trial in healthy adults. The American Journal of Clinical Nutrition. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.ajcnut.2025.09.025

[2] https://scitechdaily.com/new-study-challenges-common-beliefs-about-unhealthy-processed-fats/