Opracowała: mgr Magdalena Matyja

Tak, właśnie. Tym razem przyjrzymy się związkowi chemicznemu, przed którym trudno uciec, gdyż pojawia się w życiu każdego z Nas. A mowa o ftalanach, które występują choćby w żywności, opakowaniach produktów żywnościowych, kosmetykach czy dezodorantach, detergentach, w ubraniach, lakierach lub farbach a nawet niektórych lekach (jako otoczka kapsułek lun tabletek). Jak widać, zastosowanie ftalanów jest powszechne w produktach codziennego użytku. Niestety, przez ostatnie lata, w różnych badaniach zauważono ich zgubny wpływ na zdrowie dzieci (m.in. astma), a także ze zmniejszoną płodnością, czy zaburzeniami endokrynologicznymi u dorosłych.

Ostatnio opublikowane w The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism badania przeprowadzone przez grupę naukowców z University of Michigan School of Public Health i University of Michigan Medical School w Ann Arbor, wskazują że ftalany mogą przyczynić się do pojawienia się cukrzycy u kobiet.

W latach 1996-1997, kobiety zrekrutowano z 7 ośrodków badawczych: Oakland w Kalifornii; Los Angeles, Kalifornia; Chicago, Illinois; Detroit, oraz Michigan. Do badania zakwalifikowano panie, m.in.: różnej rasy, w wieku od 42 do 52 lat, niestosujące żadnych kuracji hormonalnych.

W ciągu 6 lat przeanalizowano dane dotyczące 1308 kobiet pod kątem obecności 11 różnych metabolitów ftalanów w moczu, aby sprawdzić czy substancje przyczyniły się do występowania cukrzycy w tej populacji. Niestety, na podstawie przeprowadzonych analiz zauważono, że białe kobiety były bardziej narażone na wysoki poziom niektórych ftalanów i miały aż o 30-60 proc. większe ryzyko zachorowania na cukrzycę.

Jednak, aby ograniczyć ekspozycję na ftalany możemy:

• unikać przetworzonej oraz pakowanej żywności;
• starać się samodzielnie przygotowywać posiłki z produktów jak najmniej przetworzonych;
• unikać podgrzewania jedzenia w plastiku;
• przechowywać żywność w pojemnikach wykonanych ze szkła, ceramiki, czy stali nierdzewnej;
• poszerzyć swój jadłospis o produkty ekologiczne;
• zapoznawać się z informacjami umieszczonymi na etykietach;
• starać się unikać detergentów zawierających syntetyczne substancje zapachowe, odświeżaczy powietrza, czy perfum itp.;
• unikać zakupu produktów wykonanych z PVC (winylu), np. rękawic ochronnych czy wykładzin;
• w miarę możliwości unikać lakierów i farb.

Źródła:

Ftalany i przypadki cukrzycy u kobiet w średnim wieku: badanie zdrowia kobiet w całym kraju (SWAN) | Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism | Oxford Academic (oup.com)

Ekspozycja na ftalany może zwiększać ryzyko cukrzycy u kobiet | Nauka w Polsce

Ftalany w żywności i kosmetykach – czy są szkodliwe? - portal DOZ.pl

FAQ: ftalany w plastikowych materiałach mających kontakt z żywnością. Opinia EFSA - Przegląd Rynku Spożywczego (foodfakty.pl)

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ftalany – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ekspozycja na ftalany a rozwój dziecka: Badanie kohortowe polskiej matki i dziecka - ScienceDirect

Astma u dzieci w śródmieściu w wieku 5-11 lat i prenatalna ekspozycja na ftalany: kohorta zdrowia środowiskowego Columbia Center for Children's | Perspektywy zdrowia środowiskowego | Tom 122, nr 10 (nih.gov)

Ftalany w żywności i kosmetykach – czy są szkodliwe? - portal DOZ.pl

Opracowała: mgr Magdalena Matyja

Tak, właśnie. Tym razem przyjrzymy się związkowi chemicznemu, przed którym trudno uciec, gdyż pojawia się w życiu każdego z Nas. A mowa o ftalanach, które występują choćby w żywności, opakowaniach produktów żywnościowych, kosmetykach czy dezodorantach, detergentach, w ubraniach, lakierach lub farbach a nawet niektórych lekach (jako otoczka kapsułek lun tabletek). Jak widać, zastosowanie ftalanów jest powszechne w produktach codziennego użytku. Niestety, przez ostatnie lata, w różnych badaniach zauważono ich zgubny wpływ na zdrowie dzieci (m.in. astma), a także ze zmniejszoną płodnością, czy zaburzeniami endokrynologicznymi u dorosłych.

Ostatnio opublikowane w The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism badania przeprowadzone przez grupę naukowców z University of Michigan School of Public Health i University of Michigan Medical School w Ann Arbor, wskazują że ftalany mogą przyczynić się do pojawienia się cukrzycy u kobiet.

W latach 1996-1997, kobiety zrekrutowano z 7 ośrodków badawczych: Oakland w Kalifornii; Los Angeles, Kalifornia; Chicago, Illinois; Detroit, oraz Michigan. Do badania zakwalifikowano panie, m.in.: różnej rasy, w wieku od 42 do 52 lat, niestosujące żadnych kuracji hormonalnych.

W ciągu 6 lat przeanalizowano dane dotyczące 1308 kobiet pod kątem obecności 11 różnych metabolitów ftalanów w moczu, aby sprawdzić czy substancje przyczyniły się do występowania cukrzycy w tej populacji. Niestety, na podstawie przeprowadzonych analiz zauważono, że białe kobiety były bardziej narażone na wysoki poziom niektórych ftalanów i miały aż o 30-60 proc. większe ryzyko zachorowania na cukrzycę.

Jednak, aby ograniczyć ekspozycję na ftalany możemy:

• unikać przetworzonej oraz pakowanej żywności;
• starać się samodzielnie przygotowywać posiłki z produktów jak najmniej przetworzonych;
• unikać podgrzewania jedzenia w plastiku;
• przechowywać żywność w pojemnikach wykonanych ze szkła, ceramiki, czy stali nierdzewnej;
• poszerzyć swój jadłospis o produkty ekologiczne;
• zapoznawać się z informacjami umieszczonymi na etykietach;
• starać się unikać detergentów zawierających syntetyczne substancje zapachowe, odświeżaczy powietrza, czy perfum itp.;
• unikać zakupu produktów wykonanych z PVC (winylu), np. rękawic ochronnych czy wykładzin;
• w miarę możliwości unikać lakierów i farb.

Źródła:

Ftalany i przypadki cukrzycy u kobiet w średnim wieku: badanie zdrowia kobiet w całym kraju (SWAN) | Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism | Oxford Academic (oup.com)

Ekspozycja na ftalany może zwiększać ryzyko cukrzycy u kobiet | Nauka w Polsce

Ftalany w żywności i kosmetykach – czy są szkodliwe? - portal DOZ.pl

FAQ: ftalany w plastikowych materiałach mających kontakt z żywnością. Opinia EFSA - Przegląd Rynku Spożywczego (foodfakty.pl)

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ftalany – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ekspozycja na ftalany a rozwój dziecka: Badanie kohortowe polskiej matki i dziecka - ScienceDirect

Astma u dzieci w śródmieściu w wieku 5-11 lat i prenatalna ekspozycja na ftalany: kohorta zdrowia środowiskowego Columbia Center for Children's | Perspektywy zdrowia środowiskowego | Tom 122, nr 10 (nih.gov)

Ftalany w żywności i kosmetykach – czy są szkodliwe? - portal DOZ.pl