Szanowny Kliencie

Tekst

Polityka prywatności Akceptuję

Motywacja a zmiana nawyków żywieniowych

Opracowała Mgr Natalia Jakubczak

Zastanawialiście się kiedyś, co skłania Was do działania?

Praktycznie każda czynność, którą wykonujemy jest spowodowana motywacją, wewnętrzną lub zewnętrzną.

Motywacja to termin, który dotyczy tak naprawdę wszystkich procesów w naszym życiu i związana jest z rozpoczynaniem, kierowaniem i podtrzymywaniem działań zarówno tych o podłożu psychicznym jak i fizycznym (Zimbardo).

Może mieć swoje źródło chociażby w zaspokojeniu podstawowych potrzeb, t.j głód, zmięczenie czy redukcja stresu. Nasze działania mogą być też spowodowane wizją zewnętrznej nagrody, np. pieniądzy czy osiągnięć na polu zawodowym.

Co sprawia, że niektórzy z łatwością odnoszą sukcesy, a inni przechodzą przez wciąż nieudane próby i odnotowują kolejne porażki?

Duże znaczenie ma właśnie poziom motywacji. Do wykonywania pewnych działań jesteśmy zdecydowanie bardziej zdeterminowani niż innych.

Tak samo jest w przypadku zmiany nawyków zywieniowych.  Żeby osiągnąć sukces i w pełni przejść przez cały proces, trzeba popracować nad motywacją i przede wszystkim zrozumieć jak wygląda ona w naszym przypadku.

Na samym początku można zadać sobie kilka pytań pomocniczych.

  • Czy ja sam/a pragnę zmiany, czy ktoś inny mnie do tego namawia?
  • Co jest dla mnie najważniejsze w życiu i jak się w to wpasowuje zmiana, którą właśnie planuję?
  • Jak chciałbym/abym, żeby moje życie wyglądało za kilka lat?
  • Jakie widzę korzyści a jakie negatywne aspekty zmiany?
  • W jakim stopniu jestem w tym momencie życia gotowy/a na zmianę?
  • Co w poprzednich sytuacjach życiowych powodowało, że osiągnąłem/am sukces?
  • Jakie mam zasoby, tzn. jakie kompetencje i czyje wsparcie mogę wykorzystać w procesie zmiany?

Odpowiedzi na te pytania pomogą uświadomić nam, czy jest to dobry moment na zmianę czy wręcz przeciwnie, nasza obecna sytuacja jej nie sprzyja i korzystniej będzie trochę zaczekać i lepiej się na nią przygotować. Podejmowanie się dużych zmian, jeśli nie mamy wystarczających zasobów (czasu, chęci, wsparcia innych) może zakończyć się fiaskiem. Wielu z nas wtedy jeszcze bardziej się demotywuje i zaczyna wątpić we własne siły, a przyczyną niepowodzenia był przede wszystkim niedopowiedni moment w życiu!

Dlatego warto zrobić sobie na początku taką analizę i zastanowić się, czy jest to odpowiedni moment nawet na najmniejsze modyfikacje.

To co na pewno wspiera motywację w przypadku zmiany nawyków żywieniowych to przygotowanie odpowiedniego planu.

Badania pokazują, że najlepiej sprawdza się koncentracja na działaniu i jak najdokładniejsze zaplanowanie poszczególnych kroków, które doprowadzą do celu. Wprowadza to mniejsze napięcie niż myślenie o tym, co chcemy osiągnąć.

Ważne jest też odpowiednie wsparcie środowiska i bliskich nam osób. Zbyt duży nacisk może spowodować wręcz odwrotną reakcję i zmniejszyć naszą wewnętrzną motywację do zmiany. Często jest tak, że im mocniej bliscy dookoła na nas naciskają, tym my bardziej się w sobie zamkamy i przeciwko tej zmianie buntujemy.

Wpływ na motywację ma też sposób postrzegania efektu końcowego. Niektórych silniej zdeterminuje wizja pozytywnych konsekwencji, jeśli zmianę z sukcesem wdrożą w życie. Na innych zdecydowanie mocniej wpłynie obraz negatywnych następstw, jeśli na zmianę się nie zdecydują, t.j. ryzyko chorób związanych z nadwagą i otyłością: cukrzycy, nadciśnienia, zaburzeń układu sercowo naczyniowego. Jest to więc bardzo indywidualne, na co intensywniej zareagujemy, przysłowiowy kij czy marchewkę.

Każda zmiana jest wyzwaniem - wychodzimy ze swojej strefy komfortu i nierzadko wydaje nam się, że trud z tym związany zdecydowanie przewyższa potencjalne korzyści. W przypadku zmiany nawyków żywieniowych tych korzyści jest wiele, a główną nagrodą nasze zdrowie i dobre samopoczucie. Dlatego praca nad motywacją i zrozumienie funkcjonowania naszej psychiki w tym kontekście jest tak ważna. Zadbanie o ten aspekt zdecydowanie zwiększa szansę na sukces i zachowanie trwałych efektów.

Bibliografia:

  1. Zimbardo P., Gerrig R.(2011), Psychologia i życie. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN
  2. Rosengren D. (2013) Rozwijanie umiejętności w dialogu motywującym,Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Galeria zdjęć