Opracowała: mgr Magdalena Matyja

Zapasem święta Wielkanocne, które wszyscy kojarzymy z jajkami, gdyż są podstawą tego świątecznego stołu. Jednak nie wiem, czy wiesz, że….

• w wielu religiach i wierzeniach ludowych jajka symbolizują początek, gdyż według nich właśnie z jajka wykluł się świat. W Chrześcijaństwie jajko wiązane jest z motywem zmartwychwstania Chrystusa i symbolizuje nadzieję na życie wieczne;

• białko kilkudniowego jaja nie rozlewa się, przylega do żółtka, jest przejrzyste, a żółtko jest kuliste, gładkie, bez plam.

• świeżość jaja można sprawdzić, stosując "próbę wody". Bardzo świeże jaja, włożone do naczynia z wodą, będą leżały poziomo na dnie, a stare, nie nadające się do jedzenia, wypłyną na powierzchnię;

• w lodówce możemy trzymać jaja maksymalnie 3 tygodnie;

• tylko w Polsce rocznie uzyskuje się ponad 5 miliardów sztuk kurzych jaj. Przeciętna waga takiego jajka wynosi około 60 gramów w tym ok. 7 gramów to skorupka (ok. 11%);

• dzięki skorupce, w trakcie gotowania, we wnętrzu jajka temperatura nie przekracza 92°C

• najwięksi producenci jaj na świecie to: Chiny, Stany Zjednoczone, Indie, Japonia i Rosja;

• jaja kury zielononóżki są bardzo odporne na choroby, mają genetycznie obniżoną o około 30% zawartość cholesterolu oraz zwiększoną ilość lecytyny, będącej składnikiem żółtka. Ten fosfolipid nazywany jest "pogromcą tłuszczu", głównie ze względu na właściwości emulgujące. Rozbija spożywane tłuszcze oraz cholesterol na małe cząstki, zapobiega przyczepianiu się ich do ścianek naczyń, tym samym redukując odkładanie się blaszki miażdżycowej;

• największe jaja składają strucie i mierzą od 11 do 17 cm długości ich waga wynosi od 1,2 do 2 kg; aby je ugotować na twardo potrzeba około 2 godzin

• najmniejsze jajko należy do koliberka hawańskiego i ma około 6 mm najdłuższego boku;

• po rozbiciu jajka znajdziemy w nim dwie skręcone nici. To chalaza, która służy utrzymywaniu żółtka we właściwej pozycji, mniej więcej po środku jaja, co wpływa na lepszą amortyzację. Chalaza jest jadalna, chociaż czasem usuwa się ją ze względów estetycznych;

• zanim w Europie 2,5 tysiąca lat temu pojawiły się kury, nasi przodkowie hodowali gęsi, kaczki i perliczki, ale nie jedzono wówczas ich jajek;

• srebrne sztućce w kontakcie z żółtkiem jaja natychmiast czernieją. Związane jest to z dużą zawartością siarki w jajku, która wiąże się ze srebrem, tworząc siarczek srebra;

• chińskie "stuletnie" jajka (zwykle kacze) odkłada się na okres około stu dni, podczas których poddawane są przez kilka tygodni fermentacji w mieszaninie wapna, słomy ryżowej i naparu herbaty. Jest to chiński przysmak towarzyszący tej kulturze od wieków. Mają one marmurkowo czarne skorupki, a ich zielonkawe, galaretowate wnętrze przypomina półszlachetny kamień jaspis. Podaje się je z sosem sojowym, octem winnym lub imbirem;

• Balut to jedna z najbardziej przerażających potraw świata, gdyż stanowi danie przejściowe nabiałowo (jajeczno)-mięsne i ma postać gotowanego jaja kaczego (rzadziej kurzego), wewnątrz którego znajduje się w pełni uformowany zarodek ptaka, którego spożywa się w całości. Potrawa ta pochodzi z kuchni filipińskiej (ale występuje też w wietnamskiej, kambodżańskiej) i uchodzi w niej za rarytas i afrodyzjak;

• jajko może być kiszone. Jaja ugotowane na twardo i obrane ponownie należy gotowa

• w osolonej wodzie z dużą ilością kminu. Kolejnym krokiem jest przełożone ich do naczynia szklanego lub kamionkowego, zalanie wywarem z drugiego gotowania. Potem należy jest zabezpieczyć i odstawi

• na kilka tygodni. Po ukiszeniu zdatne są do spożycia przez około 4-5 dni. Tak przygotowane jaja są popularne w kuchni berlińskiej, jako zakąska do piwa.

• Polacy preferują jajka ze skorupką beżową lub brązową. Panuje bowiem fałszywe przekonanie, że jajka białe są gorszej jakości i posiadają mniej wartości odżywczych, choć już dawno udowodniono, że barwa skorupki jajka, wbrew powszechnej opinii, nie zależy od sposobu żywienia kury, lecz jest jej cechą genetyczną;

• kolor żółtka nie jest jedynym wskaźnikiem tego, czy jajko jest zdrowe. Faktem jest, że kury z wolnego wybiegu, które jedzą dużo pokarmu pochodzenia roślinnego z karotenami, znoszą jajka z ciemniejszym żółtkiem;

• młode kury, w wieku poniżej 28 tygodni znoszą jajka o niższej wartości odżywczej, podobnie rzecz ma się w przypadku kur starych - w wieku powyżej 97 tygodni;

• stworzenie i zniesienie 1 jajka zajmuje kurze od 24 do 26 godzin, w ciągu roku kura potrafi znieść nawet 340 jaj;

• światowy dzień jaja obchodzony jest w drugi piątek października;

• oficjalny światowy rekord wagi kurzego jajka, zapisany w "Księdze Rekordów Guinessa", to 180 gram i należy do dzielnej kubańskiej kury;

• skorupka jaja nie jest całkowicie szczelna, zawiera nawet 17 tysięcy porów. Dlatego też zdarza się, że jajka trzymane w lodówce chłoną różne zapachy.

https://www.odzywianie.info.pl/przydatne-informacje/artykuly/art,Jajka-ciekawostki-i-wartosci-odzywcze.html

Wayback Machine (archive.org)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Jajko_(kulinaria)#cite_note-polskie-drobiarstwo-ART-4-2

Opracowała: mgr Magdalena Matyja

Zapasem święta Wielkanocne, które wszyscy kojarzymy z jajkami, gdyż są podstawą tego świątecznego stołu. Jednak nie wiem, czy wiesz, że….

• w wielu religiach i wierzeniach ludowych jajka symbolizują początek, gdyż według nich właśnie z jajka wykluł się świat. W Chrześcijaństwie jajko wiązane jest z motywem zmartwychwstania Chrystusa i symbolizuje nadzieję na życie wieczne;

• białko kilkudniowego jaja nie rozlewa się, przylega do żółtka, jest przejrzyste, a żółtko jest kuliste, gładkie, bez plam.

• świeżość jaja można sprawdzić, stosując "próbę wody". Bardzo świeże jaja, włożone do naczynia z wodą, będą leżały poziomo na dnie, a stare, nie nadające się do jedzenia, wypłyną na powierzchnię;

• w lodówce możemy trzymać jaja maksymalnie 3 tygodnie;

• tylko w Polsce rocznie uzyskuje się ponad 5 miliardów sztuk kurzych jaj. Przeciętna waga takiego jajka wynosi około 60 gramów w tym ok. 7 gramów to skorupka (ok. 11%);

• dzięki skorupce, w trakcie gotowania, we wnętrzu jajka temperatura nie przekracza 92°C

• najwięksi producenci jaj na świecie to: Chiny, Stany Zjednoczone, Indie, Japonia i Rosja;

• jaja kury zielononóżki są bardzo odporne na choroby, mają genetycznie obniżoną o około 30% zawartość cholesterolu oraz zwiększoną ilość lecytyny, będącej składnikiem żółtka. Ten fosfolipid nazywany jest "pogromcą tłuszczu", głównie ze względu na właściwości emulgujące. Rozbija spożywane tłuszcze oraz cholesterol na małe cząstki, zapobiega przyczepianiu się ich do ścianek naczyń, tym samym redukując odkładanie się blaszki miażdżycowej;

• największe jaja składają strucie i mierzą od 11 do 17 cm długości ich waga wynosi od 1,2 do 2 kg; aby je ugotować na twardo potrzeba około 2 godzin

• najmniejsze jajko należy do koliberka hawańskiego i ma około 6 mm najdłuższego boku;

• po rozbiciu jajka znajdziemy w nim dwie skręcone nici. To chalaza, która służy utrzymywaniu żółtka we właściwej pozycji, mniej więcej po środku jaja, co wpływa na lepszą amortyzację. Chalaza jest jadalna, chociaż czasem usuwa się ją ze względów estetycznych;

• zanim w Europie 2,5 tysiąca lat temu pojawiły się kury, nasi przodkowie hodowali gęsi, kaczki i perliczki, ale nie jedzono wówczas ich jajek;

• srebrne sztućce w kontakcie z żółtkiem jaja natychmiast czernieją. Związane jest to z dużą zawartością siarki w jajku, która wiąże się ze srebrem, tworząc siarczek srebra;

• chińskie "stuletnie" jajka (zwykle kacze) odkłada się na okres około stu dni, podczas których poddawane są przez kilka tygodni fermentacji w mieszaninie wapna, słomy ryżowej i naparu herbaty. Jest to chiński przysmak towarzyszący tej kulturze od wieków. Mają one marmurkowo czarne skorupki, a ich zielonkawe, galaretowate wnętrze przypomina półszlachetny kamień jaspis. Podaje się je z sosem sojowym, octem winnym lub imbirem;

• Balut to jedna z najbardziej przerażających potraw świata, gdyż stanowi danie przejściowe nabiałowo (jajeczno)-mięsne i ma postać gotowanego jaja kaczego (rzadziej kurzego), wewnątrz którego znajduje się w pełni uformowany zarodek ptaka, którego spożywa się w całości. Potrawa ta pochodzi z kuchni filipińskiej (ale występuje też w wietnamskiej, kambodżańskiej) i uchodzi w niej za rarytas i afrodyzjak;

• jajko może być kiszone. Jaja ugotowane na twardo i obrane ponownie należy gotowa

• w osolonej wodzie z dużą ilością kminu. Kolejnym krokiem jest przełożone ich do naczynia szklanego lub kamionkowego, zalanie wywarem z drugiego gotowania. Potem należy jest zabezpieczyć i odstawi

• na kilka tygodni. Po ukiszeniu zdatne są do spożycia przez około 4-5 dni. Tak przygotowane jaja są popularne w kuchni berlińskiej, jako zakąska do piwa.

• Polacy preferują jajka ze skorupką beżową lub brązową. Panuje bowiem fałszywe przekonanie, że jajka białe są gorszej jakości i posiadają mniej wartości odżywczych, choć już dawno udowodniono, że barwa skorupki jajka, wbrew powszechnej opinii, nie zależy od sposobu żywienia kury, lecz jest jej cechą genetyczną;

• kolor żółtka nie jest jedynym wskaźnikiem tego, czy jajko jest zdrowe. Faktem jest, że kury z wolnego wybiegu, które jedzą dużo pokarmu pochodzenia roślinnego z karotenami, znoszą jajka z ciemniejszym żółtkiem;

• młode kury, w wieku poniżej 28 tygodni znoszą jajka o niższej wartości odżywczej, podobnie rzecz ma się w przypadku kur starych - w wieku powyżej 97 tygodni;

• stworzenie i zniesienie 1 jajka zajmuje kurze od 24 do 26 godzin, w ciągu roku kura potrafi znieść nawet 340 jaj;

• światowy dzień jaja obchodzony jest w drugi piątek października;

• oficjalny światowy rekord wagi kurzego jajka, zapisany w "Księdze Rekordów Guinessa", to 180 gram i należy do dzielnej kubańskiej kury;

• skorupka jaja nie jest całkowicie szczelna, zawiera nawet 17 tysięcy porów. Dlatego też zdarza się, że jajka trzymane w lodówce chłoną różne zapachy.

https://www.odzywianie.info.pl/przydatne-informacje/artykuly/art,Jajka-ciekawostki-i-wartosci-odzywcze.html

Wayback Machine (archive.org)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Jajko_(kulinaria)#cite_note-polskie-drobiarstwo-ART-4-2