Opracowała: dr Izabela Grabowska

Źródła białka w diecie można ogólnie podzielić na białka zwierzęce i roślinne. Białka pochodzenia zwierzęcego mają silniejsze właściwości anaboliczne niż pochodzenia roślinnego, które mają niekompletny profil aminokwasowy, tj. małą ilość leucyny i/lub niewystarczającą ilością lizyny, histydyny lub metioniny. Nieliczne badania, w których porównano poposiłkową syntezę białek mięśniowych po spożyciu izolowanych białek pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, wykazały mniejszy wzrost syntezy białek mięśniowych po spożyciu białka roślinnego (np. z pszenicy lub soi). Jednakże produkcja wystarczających ilości mięsa, mleka czy jaj nie jest możliwa, aby sprostać rosnącemu światowemu zapotrzebowaniu na białko.

W związku z tym zwiększa się zainteresowanie owadami jadalnymi. Owady mają wysoką zawartość białka, a ich skład aminokwasowy wskazuje, że może stymulować poposiłkowy przyrost białka w mięśniach. W ciekawym badaniu Hermans i wsp. (2021) wykazali, że białko owadów może być szybko trawione i wchłaniane. Spożycie mącznika, jak i koncentratu białka mleka zwiększyło, w takim samym stopniu, tempo syntezy białek mięśniowych, zarówno w spoczynku, jak i podczas regeneracji po ćwiczeniach oporowych. Białko mącznika ma stosunkowo wysoką zawartość aminokwasów egzogennych, w tym zawartość leucyny porównywalną z białkiem mleka. Ćwiczenia przed spożyciem białka uwrażliwiają tkankę mięśni szkieletowych na anaboliczne właściwości aminokwasów, co skutkuje jeszcze większym poposiłkowym wzrostem szybkości syntezy białek mięśniowych.

Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy entomofagia (jedzenie owadów) nie niesie ze sobą ryzyka dla konsumentów większego niż inne rodzaje żywności pochodzenia zwierzęcego. Jedynie osoby, które mają alergię na skorupiaki i owoce morza, powinny zachować szczególną ostrożność.

Owady stanowią nie tylko dobre źródło białka, ale zawierają też inne składniki odżywcze takiej jak:  nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, witaminę B12, żelazo, cynk i wapń oraz błonnik w postaci chityny. Ponadto owady jadalne zawierają w swoim składzie różne związki bioaktywne, które mogą nieść potencjalne pozytywne skutki zdrowotne, wśród których wymienia się lepszą profilaktykę i kontrolę chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, nowotwory czy choroby układu krążenia.

Poza zaletami zdrowotnymi, hodowla owadów jest bardziej ekologiczna niż hodowla konwencjonalnego mięsa. Włączenie do diety jadalnych owadów, takich jak, np. świerszcze, mogłoby zapewnić niezliczone korzyści środowiskowe, w tym ogólną redukcję emisji gazów cieplarnianych, mniejsze wykorzystanie gruntów oraz wody do celów rolniczych.

Chociaż owady są spożywane od początku ewolucji człowieka i spożywa je obecnie ponad 2 mld ludzi na całym świecie, głównie w Azji, Afryce i Ameryce Południowej, to w Europie nadal budzą wiele kontrowersji.  Niemniej jednak w ostatnich latach na naszym rynku pojawia się coraz więcej produktów spożywczych zawierających różne gatunki owadów jadalnych.

Piśmiennictwo:

1. Hermans W.J.H, Senden J.M., Churchward-Venne T.A., Paulussen K.J.M., Fuchs C.J., Smeets J.S.J. i in. Insects are a viable protein source for human consumption: from insect protein digestion to postprandial muscle protein synthesis in vivo in humans: a double-blind randomized trial. Am J Clin Nutr. 2021, 114(3), 934-44

2. Valerie J. Stull, Tiffany L. Weir. Chitin and omega-3 fatty acids in edible insects have underexplored benefits for the gut microbiome and human health. Nature Food, 2023, 4(4), 283-28

3. Ros-Baró M. , Casas-Agustench P. , Díaz-Rizzolo D.A. , Batlle-Bayer L. , Adrià-Acosta F., Aguilar-Martínez A.,  Medina F.X. , Pujolà M. , Bach-Faig  A. Edible Insect Consumption for Human and Planetary Health: A Systematic Review, Int J Environ Res Public Health, 2022, 15, 19(18), 11653

Opracowała: dr Izabela Grabowska

Źródła białka w diecie można ogólnie podzielić na białka zwierzęce i roślinne. Białka pochodzenia zwierzęcego mają silniejsze właściwości anaboliczne niż pochodzenia roślinnego, które mają niekompletny profil aminokwasowy, tj. małą ilość leucyny i/lub niewystarczającą ilością lizyny, histydyny lub metioniny. Nieliczne badania, w których porównano poposiłkową syntezę białek mięśniowych po spożyciu izolowanych białek pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, wykazały mniejszy wzrost syntezy białek mięśniowych po spożyciu białka roślinnego (np. z pszenicy lub soi). Jednakże produkcja wystarczających ilości mięsa, mleka czy jaj nie jest możliwa, aby sprostać rosnącemu światowemu zapotrzebowaniu na białko.

W związku z tym zwiększa się zainteresowanie owadami jadalnymi. Owady mają wysoką zawartość białka, a ich skład aminokwasowy wskazuje, że może stymulować poposiłkowy przyrost białka w mięśniach. W ciekawym badaniu Hermans i wsp. (2021) wykazali, że białko owadów może być szybko trawione i wchłaniane. Spożycie mącznika, jak i koncentratu białka mleka zwiększyło, w takim samym stopniu, tempo syntezy białek mięśniowych, zarówno w spoczynku, jak i podczas regeneracji po ćwiczeniach oporowych. Białko mącznika ma stosunkowo wysoką zawartość aminokwasów egzogennych, w tym zawartość leucyny porównywalną z białkiem mleka. Ćwiczenia przed spożyciem białka uwrażliwiają tkankę mięśni szkieletowych na anaboliczne właściwości aminokwasów, co skutkuje jeszcze większym poposiłkowym wzrostem szybkości syntezy białek mięśniowych.

Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy entomofagia (jedzenie owadów) nie niesie ze sobą ryzyka dla konsumentów większego niż inne rodzaje żywności pochodzenia zwierzęcego. Jedynie osoby, które mają alergię na skorupiaki i owoce morza, powinny zachować szczególną ostrożność.

Owady stanowią nie tylko dobre źródło białka, ale zawierają też inne składniki odżywcze takiej jak:  nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, witaminę B12, żelazo, cynk i wapń oraz błonnik w postaci chityny. Ponadto owady jadalne zawierają w swoim składzie różne związki bioaktywne, które mogą nieść potencjalne pozytywne skutki zdrowotne, wśród których wymienia się lepszą profilaktykę i kontrolę chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, nowotwory czy choroby układu krążenia.

Poza zaletami zdrowotnymi, hodowla owadów jest bardziej ekologiczna niż hodowla konwencjonalnego mięsa. Włączenie do diety jadalnych owadów, takich jak, np. świerszcze, mogłoby zapewnić niezliczone korzyści środowiskowe, w tym ogólną redukcję emisji gazów cieplarnianych, mniejsze wykorzystanie gruntów oraz wody do celów rolniczych.

Chociaż owady są spożywane od początku ewolucji człowieka i spożywa je obecnie ponad 2 mld ludzi na całym świecie, głównie w Azji, Afryce i Ameryce Południowej, to w Europie nadal budzą wiele kontrowersji.  Niemniej jednak w ostatnich latach na naszym rynku pojawia się coraz więcej produktów spożywczych zawierających różne gatunki owadów jadalnych.

Piśmiennictwo:

1. Hermans W.J.H, Senden J.M., Churchward-Venne T.A., Paulussen K.J.M., Fuchs C.J., Smeets J.S.J. i in. Insects are a viable protein source for human consumption: from insect protein digestion to postprandial muscle protein synthesis in vivo in humans: a double-blind randomized trial. Am J Clin Nutr. 2021, 114(3), 934-44

2. Valerie J. Stull, Tiffany L. Weir. Chitin and omega-3 fatty acids in edible insects have underexplored benefits for the gut microbiome and human health. Nature Food, 2023, 4(4), 283-28

3. Ros-Baró M. , Casas-Agustench P. , Díaz-Rizzolo D.A. , Batlle-Bayer L. , Adrià-Acosta F., Aguilar-Martínez A.,  Medina F.X. , Pujolà M. , Bach-Faig  A. Edible Insect Consumption for Human and Planetary Health: A Systematic Review, Int J Environ Res Public Health, 2022, 15, 19(18), 11653