
Pora posiłku kluczem do szczupłej sylwetki?
Opracowała: dr Paulina Baran
Nie tylko rodzaj żywności, po którą sięgamy, ale i pora spożywania posiłków mogą mieć znaczenie w rozwoju otyłości – tak wykazały najnowsze badania naukowców z Brown University, a ich wyniki opublikowano na łamach czasopisma Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA (PNAS).
Zespół amerykańskich naukowców postanowił przeanalizować wpływ rytmu okołodobowego na nawyki żywieniowe. W tym celu przeprowadzono badania w kontrolowanym środowisku laboratoryjnym na grupie 51 nastolatków w wieku 12-18 lat, różniących się masą ciała. Uczestnicy eksperymentu przebywali w specjalnie przygotowanym środowisku przez okres 11 dni, bez dostępu do zegarów i naturalnego światła, a więc bez jakichkolwiek zewnętrznych wskazówek czasowych.
Badacze wzięli pod lupę dwie główne zmienne, tj. naturalny rytm okołodobowy, czyli tzw. wewnętrzny zegar biologiczny organizmu, oraz codzienne zachowania związane z cyklem snu i czuwania. I co się okazało? Otóż oba te czynniki okazały się mieć znaczenie dla ilości spożywanych kalorii w diecie.
Wykazano, że wszyscy uczestnicy, niezależnie od masy ciała, mieli tendencję do zwiększonego spożycia kalorii w godzinach popołudniowych i wieczornych. Natomiast, zjawisko to było szczególnie widoczne u młodzieży z nadmierną masą ciała, tj. z nadwagą i otyłością. Co istotne, osoby te nie tylko przyjmowały więcej kalorii wraz z pożywieniem w późniejszych porach doby, ale i zaobserwowano u nich słabszy wpływ naturalnego rytmu okołodobowego na wzorce i zachowania żywieniowe.
Z przeprowadzonych badań wynika, że zaburzenia naturalnego rytmu okołodobowego i jedzenie o późnych porach mogą przyczyniać się do problemów z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. I to dowód na to, że dostosowanie pór posiłków do naturalnego rytmu organizmu oraz unikanie późnego jedzenia może być ważnym elementem w profilaktyce i leczeniu nadwagi i otyłości. Stąd, badacze proponują wdrażanie konkretnych rozwiązań, takich jak np. ograniczanie ekspozycji na światło wieczorem i zwiększanie aktywności fizycznej w godzinach porannych, co może być pomocne w regulacji rytmów biologicznych i tworzeniu zdrowszych nawyków żywieniowych.
Źródła:
[1] D.H. Barker, M.A. Carskadon, C. Gredvig-Ardito, C.N. Hart, H.A. Raynor, & F.A.J.L. Scheer (2025). Independent effects of the human circadian system and sleep/eating cycles on caloric intake in adolescents vary by weight status. Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA 122(8), e2407907122, https://doi.org/10.1073/pnas.2407907122
[2] https://scitechdaily.com/this-study-finally-explains-why-you-cant-stop-eating-at-night/