
Probiotyki dla aktywnych fizycznie
Opracowała: dr Izabela Grabowska
Według definicji WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) probiotyki to niezwykle korzystne dla człowieka mikroorganizmy mające pozytywny wpływ na zdrowie. Rozwijając tę definicję, należy zaznaczyć, że probiotyki mają potwierdzenie w badaniach klinicznych, jeśli chodzi o wsparcie zdrowia u osób aktywnych fizycznie.
Podkreśla się rolę dostarczania probiotyków z pożywieniem i w suplementach diety. Ich stosowanie jest szczególnie ważne wśród osób pracujących fizycznie, m.in. ze względu na specyfikę odżywiania się, częstsze ryzyko infekcji górnych dróg oddechowych i infekcji ogólnych, dyskomfortu trawiennego, czy kontuzji. Aktywni fizycznie pretendują ponadto do spożywania większych ilości węglowodanów prostych, tj. owoców, żeli energetycznych, suszów owocowych, słodyczy – nawet tych zdrowszych, a także białka: ryb, mięsa, nabiału, jaj, co sprzyja zmniejszeniu różnorodności mikrobiomu jelit. Zatem spożycie probiotyków, jak i ich rozsądna, dobrze dostosowana suplementacja - są tutaj kluczowe w kontekście poprawy samopoczucia fizycznego i psychicznego, ale i wydolności. Dodatkowo, jeśli osoba pracująca fizycznie, aktywna, uprawiająca również sport stosuje dietę wysokobiałkową, suplementacja probiotykiem, np. Lactobacillus fermentum będzie bardziej niż wskazana. Efekty zastosowania są możliwe do zaobserwowania już po około 4 tygodniach.
Jeżeli samopoczucie w kontekście układu odpornościowego, trawiennego czy wydolności jest opanowane i zbalansowane, to do codziennego jadłospisu można włączać źródła probiotyków oraz prebiotyków w celu utrzymania jakości zdrowotnej i ochrony – profilaktyka. Gdzie ich szukać?
Prebiotyki (składniki wspierające wzrost korzystnych bakterii):
- cykoria,
- zielony banan,
- topinambur,
- czosnek, por, cebula,
- inulina,
- liście mniszka lekarskiego.
Probiotyki (żywe mikroorganizmy wspierające funkcje jelit i całego organizmu):
- fermentowane produkty mleczne,
- kiszonki,
- kimchi,
- kombucha,
- kefir wodny,
- pasta miso,
- chleb na zakwasie.
Każdy z wymienionych produktów jest możliwy do regularnego spożycia w celach regulacyjnych, prewencyjnych i odżywczych. W wypadku, kiedy pojawiają się częste infekcje, kłopoty z trawieniem, dolegliwości w obrębie jamy brzusznej pomimo stosowania naturalnych źródeł pro- i prebiotyków, należy skonsultować się z lekarzem, dietetykiem lub farmaceutą w celu doboru ewentualnej probiotykoterapii.
Piśmiennictwo:
1. Porepp O.D.S.C., Xavier M.G., da Silveira L.M., Lindenau I., i in. Effect of Probiotic Supplementation on Gut Microbiota and Sport Performance in Athletes and Physically Active Individuals: A Systematic Review. J Diet Suppl., 2023, 26, 1-17.
2. Smarkusz J., Ostrowska L., Witczak-Sawczuk K. ,Probiotic strains as the element of nutritional profile in physical acticity- new trend or better sports results?, Rocz Panstw Zakl Hig. 2017, 68(3), 229-235,
3. West N.P., Horn P.L., Pyne D.B., Gebski V.J., Lahtinen S.J. i in. Probiotic supplementation for respiratory and gastrointestinal illness symptoms in healthy physically active individuals. Clin Nutr, 2014, 33(4), 581-587.