
Przewlekły stres a chęć sięgania po wysokokaloryczne przekąski
Opracowała: dr Paulina Baran
Przewlekły stres w połączeniu z wysokokaloryczną i wysokoprzetworzoną żywnością powoduje zmiany w mózgu, których następstwem jest zwiększona chęć podjadania, zwłaszcza produktów słodkich i uznawanych za smaczne, i w konsekwencji - wzrost masy ciała – podają naukowcy z australijskiego Garvan Institute of Medical Research z siedzibą w Sydney. Wyniki badań opublikowano na lamach czasopisma Neuron.
Naukowcy prowadzili badania w modelu zwierzęcym i obserwowali, jak różne obszary mózgu u myszy reagują na różne rodzaje diet w warunkach przewlekłego stresu.
Zauważono, że u myszy poddawanych chronicznemu stresowi część mózgu biorąca udział w wyłączaniu reakcji na nagrodę, tj. zaprzestaniu czerpania przyjemności z wysokotłuszczowego jedzenia, i poprzez to chroniąca zwierzęta przed przejadaniem się, pozostawała nieaktywna.
Oznacza to, że przewlekły stres może zaburzać naturalną reakcję w mózgu związaną ze zmniejszaniem odczuwania przyjemności w związku ze spożywaniem pokarmu, a tym samym powodować, że mózg będzie stale nagradzany za jedzenie.
W badaniu wykazano, że myszy poddane chronicznemu stresowi, które otrzymywały żywność wysokotłuszczową, przybierały na wadze dwa razy więcej w porównaniu z myszami na tej samej diecie, ale które nie były poddane stresowi. Odpowiedzialną za przyrost masy ciała okazała się molekuła NPY, która jest naturalnie wytwarzana przez mózg w odpowiedzi na stres, a której zablokowanie spowodowało, że zestresowane myszy na diecie wysokotłuszczowej zaczęły spożywać mniej żywności.
W świetle uzyskanych wyników stres można uznać za regulator nawyków żywieniowych, mogący zagrażać utrzymaniu prawidłowego metabolizmu energetycznego organizmu.
Autorzy badań podkreślają, że w sytuacji długotrwałego stresu należy w sposób szczególny dbać o zdrową dietę oraz unikać tzw. „śmieciowego jedzenia”, czyli żywności wysokoprzetworzonej, bogatej w cukier i tłuszcz.
Źródła:
[1] Garvan Institute of Medical Research. "How chronic stress drives the brain to crave comfort food". ScienceDaily, 9 July 2024. https://www.sciencedaily.com/releases/2023/06/230608120905.htm
[2] Ip, Ch-K., Rezitis, J., Qi, Y et al. (2023). Critical role of lateral habenula circuits in the control of stress-induced palatable food consumption. Neuron, DOI: 10.1016/j.neuron.2023.05.010