Opracowała: dr Anna Brończyk-Puzon

Coraz większym zainteresowaniem konsumentów cieszy się napar z czerwonokrzewu afrykańskiego -  Rooibosu. To południowoafrykańska roślina, której liście i łodygi wykorzystywane są do przygotowania ziołowego naparu o tej samej nazwie.

Rooibos występuje na terenie najmniejszego państwa florystycznego na świecie – Państwa Przylądkowego,  Capensis. Wykorzystywanie czerwonokrzewu jako herbaty było znane lokalnej ludności już od siedemnastego wieku. Jednak dopiero zainteresowanie tą rośliną w dwudziestym wieku przez lekarza Le Frais Nortier przyniosło jej światową popularność, zarówno wśród konsumentów, jak i naukowców. Doceniania ze względu na wysokie walory smakowe, ale również zdrowotne. Rooibost do dziś interesuje badaczy swoimi właściwościami biologicznymi i unikalnym składem chemicznym. Istnieją dobrze udokumentowane wyniki dotyczące jej działania prozdrowotnego.

Dzięki wysokiej zawartość polifenoli, rooibost cechuje się bardzo dobrą aktywnością przeciwutleniającą. Dotychczas potwierdzono obecność około 30 różnych związków fenolowych głównie flawonoidów, a także kumaryn czy kwasów fenolowych. Rooibost może być za tym wykorzystywana w zapobieganiu i leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy, uszkodzeń wątroby, a nawet nowotworów. Podanie zaledwie 500 ml naparu czerwonokrzewu już w krótkich odstępach czasu 30 minut-5h wykazuje zwiększenie potencjału przeciwutleniającego w surowicy krwi badanych osób!  Korzystny wpływ Rooibost odnotowano również w kontekście regulacji gospodarki metabolicznej. Podanie jego naparu w ilości 6 filiżanek przez okres 6 tygodni pozwoliło na zmniejszenie wskaźnika peroksydacji lipidów, stężenia cholesterolu frakcji LDL, trójglicerydów z jednoczesnym wzrostem lipoprotein HDL tzw. dobrego cholesterolu w grupie osób z wysokim ryzykiem kardiologicznym. W badaniach na szczurach z cukrzycą doświadczaną po podaniu naparu z Rooibos zaobserwowano znaczne obniżenie końcowych produktów glikacji tzw. AGE, co świadczy o właściwościach nie tylko hipoglikemizujących tej rośliny, ale również hamujących powikłania cukrzycy.

Czerwonokrzew jest źródłem również cennych składników mineralnych takich jak potas, magnez, wapń, a także żelaza i manganu. Pośród dzieci afrykańskich z terenów wiejskich podanie naparu 400 ml dziennie wpłynęło korzystnie na parametry morfologii krwi. W badaniu zaobserwowano wzrost  poziomy hemoglibiny i żelaza. Prozdrowotne działanie zdrowotne tej rośliny odnotowuje się również w zakresie działania przeciwbakteryjnego - na przykład do szczepów Helicobacter pylori oraz korzystny wpływ na mineralizację kości.

Dużą zaletą herbaty z czerwonokrzewu jest brak kofeiny, dlatego można ją zalecać dzieciom, kobietom w ciąży i w trakcie laktacji oraz jako napój przed snem. Dzięki niskiej zawartości garbników nie wykazuje działania zapierającego oraz nie zwiększa ryzyka refluksu żołądkowo-przełykowego. Niewątpliwym plusem są wysokie walory smakowe. W celu przygotowania naparu zaleca się zalanie wrzątkiem 1,5 g surowca lub torebki na filiżankę i parzenie 8-10 minut. Smakuje zarówno na ciepło, jak i mrożona z dodatkiem mleka czy soków owocowych.

Piśmiennictwo

[1] Sarnowska M., Gawron-Gzella A. Rooibos (Aspalathus linearis (Burm. f.) R. Dahlgren) – substancje biologicznie aktywne i działanie farmakologiczne. Post Fitoter. 2016; 17(3): 189-199.

[2] Villano D, Pecorari M, Testa MF i wsp. Unfermented and fermented Rooibos teas (Aspalathus linearis) increase plasma total antioxidant capacity in healthy humans. Food Chem. 2010; 23:679-83.

[3] Marnewick JL, Rautenbach F, Venter I i wsp. Effects of Rooibos (Aspalathus linearis) on oxidative stress and biochemical parameters in adults at risk for cardiovascular disease. J Ethnopharmacol. 2011; 133(1): 46-52.

[4] Breet P, Kruger HS, Jerling JC i wsp. Actions of black tea and Rooibos on iron status of primary school children. Nutr Res 2005; 25:983-99.

Opracowała: dr Anna Brończyk-Puzon

Coraz większym zainteresowaniem konsumentów cieszy się napar z czerwonokrzewu afrykańskiego -  Rooibosu. To południowoafrykańska roślina, której liście i łodygi wykorzystywane są do przygotowania ziołowego naparu o tej samej nazwie.

Rooibos występuje na terenie najmniejszego państwa florystycznego na świecie – Państwa Przylądkowego,  Capensis. Wykorzystywanie czerwonokrzewu jako herbaty było znane lokalnej ludności już od siedemnastego wieku. Jednak dopiero zainteresowanie tą rośliną w dwudziestym wieku przez lekarza Le Frais Nortier przyniosło jej światową popularność, zarówno wśród konsumentów, jak i naukowców. Doceniania ze względu na wysokie walory smakowe, ale również zdrowotne. Rooibost do dziś interesuje badaczy swoimi właściwościami biologicznymi i unikalnym składem chemicznym. Istnieją dobrze udokumentowane wyniki dotyczące jej działania prozdrowotnego.

Dzięki wysokiej zawartość polifenoli, rooibost cechuje się bardzo dobrą aktywnością przeciwutleniającą. Dotychczas potwierdzono obecność około 30 różnych związków fenolowych głównie flawonoidów, a także kumaryn czy kwasów fenolowych. Rooibost może być za tym wykorzystywana w zapobieganiu i leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy, uszkodzeń wątroby, a nawet nowotworów. Podanie zaledwie 500 ml naparu czerwonokrzewu już w krótkich odstępach czasu 30 minut-5h wykazuje zwiększenie potencjału przeciwutleniającego w surowicy krwi badanych osób!  Korzystny wpływ Rooibost odnotowano również w kontekście regulacji gospodarki metabolicznej. Podanie jego naparu w ilości 6 filiżanek przez okres 6 tygodni pozwoliło na zmniejszenie wskaźnika peroksydacji lipidów, stężenia cholesterolu frakcji LDL, trójglicerydów z jednoczesnym wzrostem lipoprotein HDL tzw. dobrego cholesterolu w grupie osób z wysokim ryzykiem kardiologicznym. W badaniach na szczurach z cukrzycą doświadczaną po podaniu naparu z Rooibos zaobserwowano znaczne obniżenie końcowych produktów glikacji tzw. AGE, co świadczy o właściwościach nie tylko hipoglikemizujących tej rośliny, ale również hamujących powikłania cukrzycy.

Czerwonokrzew jest źródłem również cennych składników mineralnych takich jak potas, magnez, wapń, a także żelaza i manganu. Pośród dzieci afrykańskich z terenów wiejskich podanie naparu 400 ml dziennie wpłynęło korzystnie na parametry morfologii krwi. W badaniu zaobserwowano wzrost  poziomy hemoglibiny i żelaza. Prozdrowotne działanie zdrowotne tej rośliny odnotowuje się również w zakresie działania przeciwbakteryjnego - na przykład do szczepów Helicobacter pylori oraz korzystny wpływ na mineralizację kości.

Dużą zaletą herbaty z czerwonokrzewu jest brak kofeiny, dlatego można ją zalecać dzieciom, kobietom w ciąży i w trakcie laktacji oraz jako napój przed snem. Dzięki niskiej zawartości garbników nie wykazuje działania zapierającego oraz nie zwiększa ryzyka refluksu żołądkowo-przełykowego. Niewątpliwym plusem są wysokie walory smakowe. W celu przygotowania naparu zaleca się zalanie wrzątkiem 1,5 g surowca lub torebki na filiżankę i parzenie 8-10 minut. Smakuje zarówno na ciepło, jak i mrożona z dodatkiem mleka czy soków owocowych.

Piśmiennictwo

[1] Sarnowska M., Gawron-Gzella A. Rooibos (Aspalathus linearis (Burm. f.) R. Dahlgren) – substancje biologicznie aktywne i działanie farmakologiczne. Post Fitoter. 2016; 17(3): 189-199.

[2] Villano D, Pecorari M, Testa MF i wsp. Unfermented and fermented Rooibos teas (Aspalathus linearis) increase plasma total antioxidant capacity in healthy humans. Food Chem. 2010; 23:679-83.

[3] Marnewick JL, Rautenbach F, Venter I i wsp. Effects of Rooibos (Aspalathus linearis) on oxidative stress and biochemical parameters in adults at risk for cardiovascular disease. J Ethnopharmacol. 2011; 133(1): 46-52.

[4] Breet P, Kruger HS, Jerling JC i wsp. Actions of black tea and Rooibos on iron status of primary school children. Nutr Res 2005; 25:983-99.