Opracowała: dr Izabela Grabowska

Jednym z najpopularniejszych suplementów ziołowych na świecie jest żeń-szeń. Szczególnie w krajach azjatyckich, takich jak Chiny i Korea, jest stosowany w medycynie i żywieniu ze względu na walory zdrowotne. Jako suplement ziołowy, pomaga zwiększyć energię — zarówno fizyczną, jak i emocjonalną — oraz ogólne samopoczucie.

Różne rodzaje żeń-szenia zawierają ginsenozydy, inaczej glikozydy saponinowe, które są składnikami aktywnymi, działającymi na ośrodkowy układ nerwowy.  Mają również właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne, a także wpływają na modulację kortyzolu. Stosowanie żeń-szenia jako suplementu diety może pomóc w regeneracji i odnowie mięśni po wysiłku fizycznym.

W pracy hiszpańskich naukowców poddano analizie 12 randomizowanych badań, oceniających wpływ żeń-szenia na parametry związane z wysiłkiem fizycznym, takie jak, m.in.: naprawa uszkodzeń mięśni występujących w wyniku treningu oraz proces regeneracji potreningowej.

Wykazało pozytywne wyniki suplementacji żeń-szeniem na markery uszkodzenia mięśni szkieletowych - obniżanie stężenia kinazy keratynowej we krwi (enzymu powstającego wskutek uszkodzeń mięśni) oraz interleukiny-6  (białka, którego stężenie wzrasta z nasileniem stanu zapalnego w mięśniach). Przyjmowanie żeń-szenia miało również bezpośredni wpływ na uczucie zmęczenia - głównie dzięki obniżeniu stężenia mleczanu we krwi oraz wspierało regenerację mięśni po ćwiczeniach.

Autorzy przytoczonych badań podkreślają, że jednym z ograniczeń tego przeglądu jest brak jednorodności w doświadczeniu sportowym osób badanych w każdym z recenzowanych artykułów, a także różna dawki i czas stosowania suplementacji. Również nie każdy rodzaj żeń-szenia wykazuje takie samo działanie na organizm. Pozytywne skutki zauważa się szczególnie w stosowaniu żeń-szenia koreańskiego. Istotna jest zawartość składników aktywnych – głównie ginsenoidów, którym zawdzięcza się właściwości przeciwzapalne, anaboliczne, stymulujące odporność i komórki układu nerwowego, a także hamowanie powstawania cytokin prozapalnych.

Żeń-szeń można przyjmować w różnych formach. Na rynku dostępne są wyciągi, ekstrakty, tabletki, jak równie z sproszkowany korzeń żeń-szania - najlepiej bez innych składników i substancji dodatkowych. Zaleca się przyjmowanie preparatów w dawce  200-400 mg, przez okres 3 miesięcy. Osoby, które leczą się na depresję, astmę, zaburzenia hormonalne, nadciśnienie tętnicze krwi oraz bezsenność powinny skonsultować się z lekarzem przed podjęciem ewentualnej suplementacji.

Piśmiennictwo:

1. Muñoz-Castellanos B., Martínez-López P. Bailón-Moreno R. i in. Effect of Ginseng Intake on Muscle Damage Induced by Exercise in Healthy Adults. Nutr, 2024, 16 (1), 90.

Opracowała: dr Izabela Grabowska

Jednym z najpopularniejszych suplementów ziołowych na świecie jest żeń-szeń. Szczególnie w krajach azjatyckich, takich jak Chiny i Korea, jest stosowany w medycynie i żywieniu ze względu na walory zdrowotne. Jako suplement ziołowy, pomaga zwiększyć energię — zarówno fizyczną, jak i emocjonalną — oraz ogólne samopoczucie.

Różne rodzaje żeń-szenia zawierają ginsenozydy, inaczej glikozydy saponinowe, które są składnikami aktywnymi, działającymi na ośrodkowy układ nerwowy.  Mają również właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne, a także wpływają na modulację kortyzolu. Stosowanie żeń-szenia jako suplementu diety może pomóc w regeneracji i odnowie mięśni po wysiłku fizycznym.

W pracy hiszpańskich naukowców poddano analizie 12 randomizowanych badań, oceniających wpływ żeń-szenia na parametry związane z wysiłkiem fizycznym, takie jak, m.in.: naprawa uszkodzeń mięśni występujących w wyniku treningu oraz proces regeneracji potreningowej.

Wykazało pozytywne wyniki suplementacji żeń-szeniem na markery uszkodzenia mięśni szkieletowych - obniżanie stężenia kinazy keratynowej we krwi (enzymu powstającego wskutek uszkodzeń mięśni) oraz interleukiny-6  (białka, którego stężenie wzrasta z nasileniem stanu zapalnego w mięśniach). Przyjmowanie żeń-szenia miało również bezpośredni wpływ na uczucie zmęczenia - głównie dzięki obniżeniu stężenia mleczanu we krwi oraz wspierało regenerację mięśni po ćwiczeniach.

Autorzy przytoczonych badań podkreślają, że jednym z ograniczeń tego przeglądu jest brak jednorodności w doświadczeniu sportowym osób badanych w każdym z recenzowanych artykułów, a także różna dawki i czas stosowania suplementacji. Również nie każdy rodzaj żeń-szenia wykazuje takie samo działanie na organizm. Pozytywne skutki zauważa się szczególnie w stosowaniu żeń-szenia koreańskiego. Istotna jest zawartość składników aktywnych – głównie ginsenoidów, którym zawdzięcza się właściwości przeciwzapalne, anaboliczne, stymulujące odporność i komórki układu nerwowego, a także hamowanie powstawania cytokin prozapalnych.

Żeń-szeń można przyjmować w różnych formach. Na rynku dostępne są wyciągi, ekstrakty, tabletki, jak równie z sproszkowany korzeń żeń-szania - najlepiej bez innych składników i substancji dodatkowych. Zaleca się przyjmowanie preparatów w dawce  200-400 mg, przez okres 3 miesięcy. Osoby, które leczą się na depresję, astmę, zaburzenia hormonalne, nadciśnienie tętnicze krwi oraz bezsenność powinny skonsultować się z lekarzem przed podjęciem ewentualnej suplementacji.

Piśmiennictwo:

1. Muñoz-Castellanos B., Martínez-López P. Bailón-Moreno R. i in. Effect of Ginseng Intake on Muscle Damage Induced by Exercise in Healthy Adults. Nutr, 2024, 16 (1), 90.