Opracowała: dr Paulina Baran

Zespół jedzenia nocnego, w skrócie NES (z ang. night eating syndrome), to jedno z niespecyficznych zaburzeń odżywiania się, związane z rytmem dobowym.

Szacuje się, że zaburzenie to może dotykać około 1,5 proc. populacji ogólnej, przy czym odsetek ten jest większy w niektórych grupach, np. osób odchudzających się, jak również osób chorych na otyłość II i III stopnia. W badaniach wykazano, że wyższy wskaźnik masy ciała (BMI) jest związany ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia NES.

Jak rozpoznać NES?

Zespół jedzenia nocnego określany jest także jako wieczorna żarłoczność, związana z brakiem porannego łaknienia, i charakteryzuje się tym, że 25 proc. lub więcej dziennego spożycia pokarmów przyjmowane jest po wieczornym posiłku. Ponadto epizody objadania się pojawiają się co najmniej dwa razy w tygodniu przez okres trzech miesięcy. W większości przypadków zespół jedzenia nocnego ma swój początek w okresie wczesnej dorosłości i równie często dotyka kobiet, jak i mężczyzn.

Osoby cierpiące na zespół jedzenia nocnego doświadczają silnej, natrętnej potrzeby jedzenia uniemożliwiającej im zaśnięcie, są jednocześnie w pełni świadome czynności nadmiernego przyjmowania pokarmów. Wieczorna żarłoczność wywołuje, między innymi, ogólny dyskomfort, znaczne obniżenie nastroju, problemy w codziennym funkcjonowaniu, a także zaburzenia snu, w tym częste wybudzenia, które powodują, że nocny wypoczynek przestaje być efektywny. NES może współwystępować z innymi zaburzeniami odżywiania się, depresją, bezsennością oraz szkodliwym używaniem substancji psychoaktywnych.

Jak leczyć zespół jedzenia nocnego?

Podobnie jak w przypadku innych zaburzeń odżywiania się, kluczowa w leczeniu zespołu jedzenia nocnego jest pomoc psychologiczna i psychoterapia.

W celu skutecznego poradzenia sobie z NES oraz zminimalizowania ryzyka jego nawrotu, warto zwrócić się po pomoc zarówno do dietetyka, który pomoże, między innymi, we właściwym zbilansowaniu i skomponowaniu posiłków w ciągu dnia, jak również do psychologa, który udzieli wsparcia oraz pomoże zrozumieć mechanizmy, które przyczyniają się do rozwoju zaburzenia.

W leczeniu zespołu jedzenia nocnego stosuje się także farmakoterapię.

Piśmiennictwo:

[1] Allison, K. C., Lundgren, J. D., O’Reardon, J. P., Geliebter, A., Gluck, M. E., Vinai, P. i wsp. (2010). Proposed diagnostic criteria for night eating syndrome. International Journal of Eating Disorders 43(3), s. 241-247.

[2] Allison, K. C., Crow, S. J., Reeves, R. R., West, D. S., Foreyt, J. P., DiLillo, J. G. i wsp. (2007). Binge eating disorder and night eating syndrome in adults with type 2 diabetes. Obesity 15(5), s. 1287-1293.

[3] Calugi, S., Grave, R. D., Marchesini, G. (2009). Night eating syndrome in class II-III obesity: metabolic and psychopatological features. International Journal of Obesity 33(8), s. 899–904.

[4] Colles, S. L., Dixon, J. B., O’Brien, P.E. (2007). Night eating syndrome and nocturnal snacking: association with obesity, binge eating and psychological distress. International Journal of Obesity 31(11), s. 1722–1730.

[5] de Zwaan, M., Roerig, D. B., Crosby, R. D., Karaz, S., Mitchell, J. E. (2006). Nighttime eating: a descriptive study. International Journal of Eating Disorders 39(3), s. 224–232.

[6] Eiber, R., Friedman, S. (2001). Correlation between eating disorders and sleep disturbances. Encephale 27(5), s. 429–434.

[7] Lundgren, J. D., McCune, A., Spresser, C., Harkins, P., Zolton, L., Mandal, K. (2011). Night eating patterns of individuals with eating disorders: Implications for conceptualizing the night eating syndrome. Psychiatry Research 186(1), s. 103-108.

[8] Lundgren, J. D., Allison, K. C., Stunkard, A. J. (2006). Familial aggregation in the night eating syndrome. International Journal of Eating Disorders 39(6), s. 516–518.

[9] Michalska, A., Szejko, N., Jakubczyk, A., Wojnar, M. (2016). Niespecyficzne zaburzenia odżywiania się - subiektywny przegląd. Psychiatria Polska 50(3), s. 497-507.

[10] Miyaoka, T., Yasukawa, R., Tsubouschi, K., Miura, S., Shimizu, Y., Sukegawa, T. i wsp. (2003). Successful treatment of nocturnal eating/drinking syndrome with selective serotonin reuptake inhibitors. International Clinical Psychopharmacology 18(3), s. 175–177.

[11] Rand, C.S., Macgregor, A. M., Stunkard, A. J. (1997). The night eating syndrome in the general population and among postoperative obesity surgery patients. International Journal of Eating Disorders 22(1), s. 65–69.

Opracowała: dr Paulina Baran

Zespół jedzenia nocnego, w skrócie NES (z ang. night eating syndrome), to jedno z niespecyficznych zaburzeń odżywiania się, związane z rytmem dobowym.

Szacuje się, że zaburzenie to może dotykać około 1,5 proc. populacji ogólnej, przy czym odsetek ten jest większy w niektórych grupach, np. osób odchudzających się, jak również osób chorych na otyłość II i III stopnia. W badaniach wykazano, że wyższy wskaźnik masy ciała (BMI) jest związany ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia NES.

Jak rozpoznać NES?

Zespół jedzenia nocnego określany jest także jako wieczorna żarłoczność, związana z brakiem porannego łaknienia, i charakteryzuje się tym, że 25 proc. lub więcej dziennego spożycia pokarmów przyjmowane jest po wieczornym posiłku. Ponadto epizody objadania się pojawiają się co najmniej dwa razy w tygodniu przez okres trzech miesięcy. W większości przypadków zespół jedzenia nocnego ma swój początek w okresie wczesnej dorosłości i równie często dotyka kobiet, jak i mężczyzn.

Osoby cierpiące na zespół jedzenia nocnego doświadczają silnej, natrętnej potrzeby jedzenia uniemożliwiającej im zaśnięcie, są jednocześnie w pełni świadome czynności nadmiernego przyjmowania pokarmów. Wieczorna żarłoczność wywołuje, między innymi, ogólny dyskomfort, znaczne obniżenie nastroju, problemy w codziennym funkcjonowaniu, a także zaburzenia snu, w tym częste wybudzenia, które powodują, że nocny wypoczynek przestaje być efektywny. NES może współwystępować z innymi zaburzeniami odżywiania się, depresją, bezsennością oraz szkodliwym używaniem substancji psychoaktywnych.

Jak leczyć zespół jedzenia nocnego?

Podobnie jak w przypadku innych zaburzeń odżywiania się, kluczowa w leczeniu zespołu jedzenia nocnego jest pomoc psychologiczna i psychoterapia.

W celu skutecznego poradzenia sobie z NES oraz zminimalizowania ryzyka jego nawrotu, warto zwrócić się po pomoc zarówno do dietetyka, który pomoże, między innymi, we właściwym zbilansowaniu i skomponowaniu posiłków w ciągu dnia, jak również do psychologa, który udzieli wsparcia oraz pomoże zrozumieć mechanizmy, które przyczyniają się do rozwoju zaburzenia.

W leczeniu zespołu jedzenia nocnego stosuje się także farmakoterapię.

Piśmiennictwo:

[1] Allison, K. C., Lundgren, J. D., O’Reardon, J. P., Geliebter, A., Gluck, M. E., Vinai, P. i wsp. (2010). Proposed diagnostic criteria for night eating syndrome. International Journal of Eating Disorders 43(3), s. 241-247.

[2] Allison, K. C., Crow, S. J., Reeves, R. R., West, D. S., Foreyt, J. P., DiLillo, J. G. i wsp. (2007). Binge eating disorder and night eating syndrome in adults with type 2 diabetes. Obesity 15(5), s. 1287-1293.

[3] Calugi, S., Grave, R. D., Marchesini, G. (2009). Night eating syndrome in class II-III obesity: metabolic and psychopatological features. International Journal of Obesity 33(8), s. 899–904.

[4] Colles, S. L., Dixon, J. B., O’Brien, P.E. (2007). Night eating syndrome and nocturnal snacking: association with obesity, binge eating and psychological distress. International Journal of Obesity 31(11), s. 1722–1730.

[5] de Zwaan, M., Roerig, D. B., Crosby, R. D., Karaz, S., Mitchell, J. E. (2006). Nighttime eating: a descriptive study. International Journal of Eating Disorders 39(3), s. 224–232.

[6] Eiber, R., Friedman, S. (2001). Correlation between eating disorders and sleep disturbances. Encephale 27(5), s. 429–434.

[7] Lundgren, J. D., McCune, A., Spresser, C., Harkins, P., Zolton, L., Mandal, K. (2011). Night eating patterns of individuals with eating disorders: Implications for conceptualizing the night eating syndrome. Psychiatry Research 186(1), s. 103-108.

[8] Lundgren, J. D., Allison, K. C., Stunkard, A. J. (2006). Familial aggregation in the night eating syndrome. International Journal of Eating Disorders 39(6), s. 516–518.

[9] Michalska, A., Szejko, N., Jakubczyk, A., Wojnar, M. (2016). Niespecyficzne zaburzenia odżywiania się - subiektywny przegląd. Psychiatria Polska 50(3), s. 497-507.

[10] Miyaoka, T., Yasukawa, R., Tsubouschi, K., Miura, S., Shimizu, Y., Sukegawa, T. i wsp. (2003). Successful treatment of nocturnal eating/drinking syndrome with selective serotonin reuptake inhibitors. International Clinical Psychopharmacology 18(3), s. 175–177.

[11] Rand, C.S., Macgregor, A. M., Stunkard, A. J. (1997). The night eating syndrome in the general population and among postoperative obesity surgery patients. International Journal of Eating Disorders 22(1), s. 65–69.