30 lipca - Międzynarodowy Dzień Sernika
Opracowała: mgr Karolina Bertrandt
Sernik zna chyba każdy, to jedno z najpopularniejszych ciast. Ma wiele odmian, zarówno regionalnych w Polsce, jak i za granicą. Międzynarodowy Dzień Sernika przypadający na 30 lipca to znakomita okazja do delektowania się tym uznanym na całym świecie deserem.
Nie każdy wie, że pierwsze serniki pochodzą ze Starożytnej Grecji, pierwsza zanotowana receptura, spisana przez greckiego pisarza Atenajosa (umieszczona w dziele „Uczta Mędrców”) była niezwykle prosta: ubijamy ser, mieszamy go z miodem i mąką z pszenicy jarej, pieczemy, pozostawiamy do ostygnięcia. Za dodatek jaj do tego wypieku odpowiedzialni są z kolei Rzymianie. Po podbiciu Grecji, to właśnie oni rozpowszechnili sernik na całą Europę.
W czasach Rzymian taki rodzaj wypieku był uznawany za prawdziwy rarytas i dostępny jedynie dla nielicznych – spożywano go w trakcie obrzędów religijnych oraz zawodów olimpijskich, i jako że ser był traktowany – zupełnie słusznie - jako dobre źródło energii, przeznaczony wyłącznie dla zwycięzców.
Wraz z ekspansją Cesarstwa Rzymskiego, sernik podbijał kolejne regiony w Europie, a ich mieszkańcy wypracowywali własne receptury, z dostępnych lokalnie składników. Niemieckim wariantem sernika jest sernik królewski - z charakterystycznymi warstwami: serową i czekoladową.
Mieszkańcy Hiszpanii wypracowali przepis na sernik po baskijsku, którego charakterystyczną cechą jest to, że choć z wierzchu przypomina lekko spalony, to w środku pozostaje lekko płynny, a do jego przygotowania wykorzystuje się kremowy serek – podobnie jak w japońskim, jednak w Japoni sernik jest przygotowywany w kąpieli wodnej, co nadaje mu wyjątkową delikatność.
W XIX wieku żydowscy emigranci przywieźli przepis na sernik na Nowy Kontynent, dając podwaliny znanemu na całym świecie sernikowi nowojorskiemu, przygotowywanemu na bazie kremowego serka (dziś znanemu jako philadelphia) będącego efektem efekt ubocznym produkcji sera Neufchatel przez jednego z nowojorskich farmerów.
Historia sernika w Polsce
W Polsce sernik pojawił się w XVII wieku za sprawą Jana III Sobieskiego. Król, uznawany za smakosza i łakomczucha przywiózł recepturę na to ciasto z Wiednia – jest to znana na całym świecie wersja, gdzie ciasto zawiera wyłącznie masę serową, bez spodu.
Wcześniej, w staropolskiej kuchni znana była inna postać deseru przygotowywanego z twarogu – arkas, pochodzący z Armenii, a szczególnie popularny na Podlasiu. Był to twaróg gotowany z mleka z jajkami, następnie odcedzany przez sitko z serwatki, schładzany i podawany ze śmietaną rozmieszaną z cynamonem i cukrem
Sernik w znanej nam dziś formie upowszechnił się w Polsce w XIX wieku. Podobniej jak w innych krajach Europy, szybko zaczęły pojawiać się warianty regionalne: sernik krakowski z charakterystyczną kratką na wierzchu, sernik kaszubski zawierający dodatek ugotowanych ziemniaków czy popularny szczególnie w okresie Wielkanocnym sernik na zimno, z dodatkiem żelatyny i galaretką.
Przepisów na ten lubiany przez wszystkich deser jest około 1000, zatem każdy może wybrać coś dla siebie, lub… stworzyć własną wersję ponieważ twaróg, można zastąpić innym rodzajem sera, zamienić na jogurt naturalny lub w ogóle zastąpić tofu – tworząc wersję wegańską.
Aby solidnie przygotować się do świętowania Międzynarodowego Dnia Sernika, podajemy przepis na owocowy sernik na zimno, który sprawdzi się (ale nie tylko!) w upalne letnie dni:
https://www.ezaf.pl/wpisy/jogurtowy-sernik-na-zimno,919
Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Arkas_(deser)